Ascese (gr. inspanning, training) is een manier en een stijl van leven die de mens zichzelf oplegt of die hem door anderen wordt opgelegd.
Dat gaat gepaard met afgrenzing en afzondering van de rest van de maatschappij, inclusief de familie. De Russische kerk noemt haar grote asceten ‘overwinnaars’ en ‘heldhaftige strijders’. Oorspronkelijk komt het begrip ‘ascese’ uit de wereld van de sport en het leger. Ascetisch bestaan is niet voorbehouden aan het christendom; het is inherent aan alle grote religies en wijsgerige stromingen.
