Woord van de week

Professor Hoeksema (2022)

Gepubliceerd op 14-06-2022

Uber-

betekenis & definitie

Met het zeer populaire woord uber, ook wel gespeld als ueber or über, besluiten we de reeks van populaire nieuwe Duitse affixen in het Engels. Hoewel uber zich duidelijk gedraagt als een prefix van het type pseudo of mega, wordt het vaak als los woord gespeld.

Het kan verbonden worden met substantieven, maar ook met adjectieven. Populaire bij de substantieven zijn onder meer ubergeek, uber dork, uber bitch, uber dwarf en ubernerd. Maar naast negatieve benamingen zijn er ook positieve, zoals uber babe, en uber stud, en ook neutrale termen als producer e.d. laten zich combineren met uber zoals: uber-producer Phil Ramone, uber-magician David Copperfield en uber political guru Ed Gillespie. Op het internet staat een studie over Xena, de vechtprinses van de gelijknamige tv-serie, getiteld Examination of Xena as Nietzsche's "Uberbabe".Combinaties met adjectieven zijn onder meer ubercool, uber nice, en uber sexy. Het gebruik van uber als prefix valt gemakkelijk te dateren aan de hand van de krantenbestanden van Lexus Nexus, die geen vroegere voorkomens dan 1991 laten zien. De uitdrukking zal wel vrij kort daarvoor zijn ontstaan, en is nu niet meer weg te denken uit het moderne jargon. Een van de oudste voorkomens in dit materiaal zit in het volgende citaat, uit USA Today van 28 februari 1991: "Her heroines are a refreshing break from pop fiction's traditional leading ladies: those inevitably gorgeous, wildly wealthy uber-babes who juggle lovers while dominating Fortune 500 companies."

De grote populariteit van uber is inmiddels ook doorgedrongen in het Nederlands. Ik citeer maar even iets van het internet: "En ja hoor, Manon was dit jaar Uber netjes gekleed *al zeg ik hetzelf*...". En op metalfan.nl lees ik "In een uur tijd rost een überstrak death metal oeuvre voorbij dat begint met 'The Glorious Dead' en afgerond wordt met de Kraftwerk-cover 'Autobahn'." Wie kan nu nog met droge ogen volhouden dat het Duits geen ubercoole taal is?