C. O. D. stelsel - (Collect on delivery, of invorderen bij aflevering stelsel. Een stelsel o.a. bij de Zuidafrikaansche spoorwegen in gebruik. Het werkt ongeveer op de volgende manier: De producent geeft aan het naastbijgelegene spoorwegstation op, hoeveel en welke producten hij ongeveer te koop heeft. Deze gegevens, met de namen en adressen der producenten, worden dan gezonden aan de stationschefs van groote verbruikscentra, als Kaapstad, Port Elisabeth, Kimberly, enz.
Deze lijsten kunnen door alle verbruikers ingezien worden. De verbruiker schrijft dan aan den producent om tot den verkoop van zekere artikelen een schikking te treffen. Het bestelde met eene gespecificeerde rekening bezorgt de producent bij het naaste spoorwegstation. De ontvanger betaalt de vracht en de afzender ontvangt van het spoorwegdepartement de opbrengst der verzonden goederen, verminderd met een kleine commissie. Het doel van het stelsel is producent en verbruiker in onmiddellijke aanraking met elkander te brengen en door den afzet te vergemakkelijken de productie te helpen vergrooten.
