Cliché voor de succesvolle combinatie van intelligentie en spierkracht, de twee factoren waarvan succes afhangt in de wielersport. In 1894 publiceerde de oprichter van de Tour de France, de Fransman Henri Desgrange, zijn beroemde boek La tête et les jambes, misschien een verwijzing naar de Provenfaalse zegswijze ‘quand on n’a pas de tête il faut avoir des jambes’. Het Franse wielerargot kent ook de uitdrukking ‘courir avec sa tête’: op een berekenende manier fietsen. Het belang van zowel met het hoofd als met de benen te fietsen werd een mantra voor Desgrange. Vanaf oktober 1960 liep er op de Franse tv een quiz, gecombineerd met een heuse wedstrijd, (de presentatie was in handen van Pierre Bellemare) onder de titel La tête et les jambes. Hierin namen scholieren het op tegen sportlui. Ondertussen is het een gevleugelde uitdrukking geworden onder wielrenners en andere sportbeoefenaars.
Waarom ons hier afmartelen. We krijgen hem wel terug. Dat houdt hij immers niet vol. Nog veel te ver van de aankomst. Aldus de twee achtervolgers, die mis rekenden, want Devos kwam eerste toe, met 7 minuten voorsprong op Brunier - weeral een van de groep Pélissier. Dit om te betoonen dat het niet genoeg is van te kunnen op de pedalen duwen, om koersen te winnen, maar dat men ook moet kunnen rekenen en beleggen en overwegen. Om dat te bewijzen heeft Henri Desgrange een heel boek nodig gehad. Het heet: ‘de kop en de beenen’. (Karel Van Wijnendaele: Het rijke Vlaamsche wielerleven. 1943)
Ik durfde nog niet in de wind te gaan rijden en ik wilde ook nog niet naar voren schuiven om geen kracht te verspillen, je zit dan met je hoofd en je benen te rekenen. (Vrij Nederland, 01/04/1989)
