Traianus, Marcus Ulpius - Romeins keizer (98-117 n.C.). Hij werd in 53 n.C. te Italica in Spanje geboren. In de oorlog tegen de Parthen diende hij onder zijn vader, werd in 91 consul en in 96 of 97 door keizer Nerva als legatus naar Germania Superior gezonden. In 97 nam Nerva hem als zijn zoon en opvolger aan. Traianus was een uitstekend vorst. Zijn beroemde correspondentie met Plinius de Jongere bewijst welke zorg hij voor de staatszaken aan de dag legde. Wegen, kanalen en havens werden onder zijn beleid aangelegd, terwijl hij onderwijsgelegenheid voor arme kinderen schiep. Hij was bovendien een groot bouwer (Forum Traiani te Rome) en was om dit alles zeer geliefd bij het volk, dat hem met de titel ‘Optimus’ vereerde. In 101 n.C. ondernam hij een succesvolle veldtocht tegen de Daciërs (vereeuwigd op de columna Traiani te Rome) en streed in 114 n.C. even roemvol tegen de Parthen, waardoor Armenië, Assyrië en Mesopotamië bij het rijk als provincies werden ingelijfd. Hiermede bereikte onder deze keizer het imperium zijn grootste territoriale uitgebreidheid. Traianus stierf in Sicilië in 117 n.C.
Nawerking: Traiano in Dada (1807), opera door de Italiaanse componist Giuseppe Niccolini (1763-1842).