Lucanus, Marcus Annaeus - Romeins schrijver (39-65 n.C.). Hij werd geboren te Cordoba in Spanje en stierf door zelfmoord te Rome in 65 n.C. Lucanus was verwant met Seneca de retor en met Seneca de filosoof. Zijn opvoeding kreeg hij te Rome, waar hij in de stoïcijnse kringen verkeerde. Reeds vroeg bleek hij een briljant dichter te zijn, die vlug naam maakte en aldus door keizer Nero werd begunstigd met de quaestura. Evenwel, na een twist over een literair onderwerp, verbood de keizer hem nog aan poëzie te doen. Hierover verontwaardigd sloot Lucanus zich aan bij de samenzwering van Piso en moest dan, na de ontdekking, op ’s keizers bevel zelfmoord plegen.
Lucanus schreef een reeks kleine werkjes, die alle verloren zijn gegaan. Alleen bewaard gebleven is zijn lang, episch gedicht Pharsalia, waarin hij de burgeroorlog tussen Caesar en Pompeius behandelt, met als kernstuk de slag bij Pharsalos in 48 v.C. Dit Latijnse epos, het grootste na de Aeneïs van Vergilius, is een belangrijke aanduiding voor het ontwaken van de republikeinse idee in de letterkunde van de Keizertijd; ook later nog bij Tacitus te vinden. Lucanus koos hier opvallend de zijde van Pompeius en de stoïcijnse tegenstand tegen de monarchie. Het epos lijdt aan hoogdravend pathos, uitgerafelde schilderingen en geleerde uitwijdingen, doch dat is te verklaren uit de jeugd van de dichter.
