Isis - Belangrijkste godin van Egypte, echtgenote van Osiris en moeder van Horus. Zij zorgde voor de vruchtbaarheid en strooide allerhande weldaden uit. Zij werd ook aanbeden door de Grieken, vooral sedert het begin van het hellenisme.
De Grieken vereenzelvigden haar met Io, later met Demeter, want de mythen van beide godinnen stemden tot op zekere hoogte overeen. Isis ging op zoek naar haar echtgenoot, Demeter naar haar dochter. De Egyptenaren beeldden Isis uit met een kop van een koe, die tussen de horens de maanschijf droeg. Bij de Grieken en Romeinen werd Isis volledig geantropomorfiseerd. Ook in Rome, vanaf de 2e eeuw v.C., doch vooral in de Keizertijd, kende de cultus van Isis een groot succes. Men bouwde voor haar een speciale tempel op het Campus Martius, het Iseum in Campo Martio, nog opgetrokken onder keizer Tiberius. Zij had haar eigen priesters, gekleed in lange witte gewaden met in de handen het sistrum, een klapper of racketvormig muziekinstrument. Deze priesters leidden de bijzondere plechtigheden en mysteriën, de sacra Aegyptiaca, gevierd van 28 oktober tot 1 november. De versterving en het streven naar vereniging met de godheid waren kenschetsend voor haar mystieke leer.
Nawerking: Isis (1677), tragedie door Ph. Quinault, muziek van J.B. Lully (1632-1687).
