Gepubliceerd op 14-09-2017

Fasti, Dies Fasti, Dies Nefasti

betekenis & definitie

Fasti, Dies Fasti, Dies Nefasti - De dagen waarop volgens het sacraalrecht te Rome door de praetor recht mocht worden gesproken of rechtszittingen afgehandeld, of waarop politieke vergaderingen - o.a. volksvergaderingen - gehouden mochten worden, waren de dies fasti.

De dagen waarop dit alles niet mocht gebeuren waren de dies nefasti. De lijst van deze dagen met de betreffende vermelding werd opgesteld door de pontifices, die deze angstvallig geheim hielden tot zij in 305 v.C. door C. Flavius, secretaris van Appius Claudius, openbaar gemaakt werden. Deze lijst van de dies fasti werd uitgebreid met allerlei notities en gegevens per dag over historische gebeurtenissen, spelen, offers, cultusaangelegenheden, astronomische informatie, gedenkwaardigheden enz., zodat hij uitgroeide tot een volledige kalender. Zo heeft Ovidius zijn Fasti opgesteld naar de gegevens van de eerste zes maanden van de hervormde kalender van Iulius Caesar en kreeg de term fasti derhalve ook de betekenis van geschiedenis of geschiedboeken. Daarenboven werd de benaming fasti ook gegeven aan de lijst van de eponyme consuls en andere magistraten, ook priesters. Zo ontstonden de Fasti consulares of capitolini, de lijst van consuls, dictatores, magistri equitum en censores, opgesteld op last van Augustus en gebeiteld in marmeren platen, die werden opgehangen aan de muren van de Regia op het Forum Romanum. De marmeren platen bevinden zich nu in het Capitolijns Museum (vandaar hun tweede naam). Deze Fasti capitolini werden later aangevuld en geven de lijst van deze magistraten voor ieder jaar van 508 v.C. tot 354 n.C., waardoor zij grote historische waarde hebben. De Fasti triumphales (of Acta triumphorum) bevat de lijst van de gevierde triomfen en de Ludi saeculares tot en met die van Domitianus in 88 n.C. Voor Fasti praenestini zie Verrius Flaccus), voor Fasti anni Iuliani zie Godenfeesten.