Bibliotheek in Rome - Hier is geen aanwijzing te vinden voor het bestaan van grote bibliotheken vóór de le eeuw v.C. De eerste bibliotheken blijken gestoffeerd te zijn door plunderingen van bestaande in de hellenistische wereld door de Romeinse veroveraars. Lucullus zou een uitgebreide bibliotheek hebben bezeten; ook Cicero en zijn vriend Atticus waren liefhebbers van boeken en legden een particuliere bibliotheek aan.
De eerste openbare bibliotheek in Rome werd in het Atrium Libertatis ingericht door Asinius Pollio, doch de grote promotor was ongetwijfeld Augustus; hij liet een openbare bibliotheek aanleggen op het Marsveld en een in de tempel van Apollo op de Palatinus. In beide bibliotheken was een afdeling voor Griekse en een voor Latijnse werken, alsmede een openbare leeszaal. Tevens waren zij verbonden met openbare heiligdommen. Andere keizers volgden zijn voorbeeld, o.a. Tiberius, Vespasianus, Traianus voor Rome (Bibliotheca Ulpia) en Hadrianus voor Athene.
In de Keizertijd was de schenking van een bibliotheek aan een of andere provinciestad een zeer gewaardeerde vorm van openbare vrijgevigheid, zo is b.v. de bibliotheek van Herculaneum hieraan te danken.
Het aanleggen van een particuliere bibliotheek bleef een modegril voor de hogere standen en de wijsgeer Seneca beweerde dat een eigen bibliotheek voor een man met standing even noodzakelijk was als een badkamer.
In zulke bibliotheken lagen de boekrollen in rekken of stonden in dozen, met de nodige aanduidingen op etiketten.
Doch ook personen uit andere standen legden een bibliotheek aan, die vanzelfsprekend minder omvangrijk was. Het is daarbij een uitgemaakte zaak dat er ook gespecialiseerde bibliotheken bestonden naar het belangstellingsterrein van de bezitter. Ware bibliofielen spoorden prachtige uitgaven op of verzamelaars trachtten zeldzame exemplaren te bemachtigen.
Het verlies van een persoonlijke bibliotheek, bij brand b.v., werd als een pijnlijk verlies aangevoeld en de vriendenkring, die na de ramp bereid was hulp te bieden, hielp door het schenken van boekrollen of bibliotheekmeubilair mee aan een snel herstel.
