eene tot het Russische rijk behoorende landstreek in Azië, vormt alleen nagenoeg geheel Aziatisch Rusland, en beslaat 262,746 vierkante mijlen, met eene bevolking, die men gerustelijk op vijfdhalf millioen zielen kan schatten, waaronder eene groole meuigle tot ballingschap of tot dwangarbeid in de mijnen veroordeelden uit europ. Rusland.
De grenzen van S. zijn : europ. Rusland ten W„ de Groote Oceaan ten O., de Ijszee ten N„ Onafhankelijk Turkestnn en het Chineesche rijk ten Z. Terwijl in de noordelijke deelen van S. aanhoudend (in sommige streken onuitstaanbare) koude hcerscht, zijn de zuidelijke gedeelten met eeuen weelderigen boschgroei gelooid. Het land is rijk aan bergen en mijnen, heeft vele groote meren (Baikal, Palkasja, Aiaktoegoel, enz.) en aanzienlijke rivieren (Obi met Irtisj, Lena, Jenisseï, Kbatanga, enz.). De naam S„ volgens sommigen afgeleid van de stad Sibir, doch die onwillekeurig aan de Severiërs of Sabiren doet denken (zie SEVERië), was lang aan de Russen onbekend: zooveel is intusschen zeker, dat de Tartaren daar reeds in de 13e eeuw (omstr. 1241) een khanaat gesticht hadden, waarvan Sibir de hoofdstad was. De eerste raededeelingen, die men in Rusland aangaande hel bestaan van S. ontving van den koopman Anika Slroganow, werden gevolgd door de veroveringen door den Kozakkcn-aanvoerder .lermak (zie dat art.), en sedert dat tijdstip (1580) kwam S, allengs geheel en al onder het gezag van Rusland's tsaar. Sedert l’eter den Groote (de eersie die fabriekwezen en mijn-ontginning in S. invoerde) is de bevolking van S. aanzienlijk toegenomen, eensdeels door vrijwillige landverhuizing derwaarts uit Rusland, anderdeels door deportatie op groote schaal: want S. is de strafkolonie van geheel het Russische rijk. Van de bevolking (hierboven op 4.} millioen zielen geschat) beslaat slechts hel kleinste gedeelte uit inboorlingen, waaronder (behalve de ten deele mahomedaansche Tartaren) de' Samojeeden, OostJaken, Jakoeten, Bureelen, Toengoezen, Korjeeken, Tsjoektsjen, Mongolen, enz. De Christenen in S. behooren, op weinig uitzonderingen na, tot de Griekschrussische Kerk; een gedeelte der inheemsche bevolking zijn Sjamanen, een ander gedeelte (de Uureeten) zijn Boeddhisten. Met uitzondering van de Kirgizen-steppe (zie KMGIZEN) is geheel S. ingedeeld in tweegouvernemenlen-generaal.nl,: ITest-S. (hoofdplaats de stad Tobolsk) en Oost-S. (hoofdpl. de stad Irkoetsk). Onder Wesl-S. staan de gouvernementen Tobolsk en Tomsk, en het gebied van Semjpalatinsk met de Kirgizen-steppe; onder Oost-S. belmoren de gouvernementen Irkoetsk en Jenisseisk, benevens de landschappen Jakoetsk, Transbaikalië, Amurland en het Ooslsiberische kustland.
