(naar men wil zon deze naam zooveel beteekenen als Loewenstein of Löwenstein, d.i. Leeuwensteen), sterk kasteel in de nederl. prov.
Gelderland (behoorde vroeger ouder de prov. Holland), ligt 6 uren gaans bezuidw. Tiei, 3 uren gaans bewesten Bommel, op een kwart mijl afstands van Gorinchem, aan de Waal, in de nabijheid van het punt, waar Waal en Maas zich vereenigen om de Merwede te vormen. Vermoedelijk werd L. gesticht in het laatst der 9e eeuw door de Noormannen; 1397 na een langdurig beleg ingenomen door Willem van üostervant; 1448 werd Goosvvijn de Wilde, president van Holland, op L. onthoofd; 1570 werd L. vermaard door He.man de Ruiter, een ossenkooper uit 's Hertogenboseb, die, vergezeld van drie of vier kloeke Oranje-mannen uit Gorinchem, als Franciscaner monniken vermomd zich toegang wist te verschaffen in het slot L. (8 of 9 Dec.), waar zij de spaansche bezetting afmaakten, en spoedig hun getal zagen aangroeien tot omstreeks 30. Doch de hulp, hem, eer hij zijn waagstuk ondernam, door Willem graaf van den Berg toegezegd, bleef uit, en reeds spoedig werd L. door eene spaansche overmacht aangetast; ruim 6 dagen verdedigde Herman de Ruiter met zijne handvol dapperen het kasteel tegen eenige honderden; doch eindelijk overweldigd, werd hem het hoofd afgeslagen, en zijn lijk te ’s Hertogenbosch op eene galg gespijkerd. In 1578 werd L. zonder slag of stoot bemachtigd door de Watergeuzen ; en de herhaalde pogingen der Spanjaarden om weder meesier vanL. te worden, zijn altijd vruchteloos geweest. Sedert 1619 heeft L. ook gediend als staatsgevangenis; de 48 Mei van dat jaar te 's-Hage in hechtenis genomene Hugo Grotius en Rombout Hügerbeets werden er gekerkerd; en wereldvermaard werd L. door de ontsnapping van eerstgenoemden (zie GROTIIJS); tusschen 1621 en 1631 zaten op L. verscheidene remonstrantsche predikanten gevangen; 1650 werden er eenige burgemeesters en pensionarissen (van Dordrecht, Haarlem, Delft, Hoorn en Mederoblik) op last van den prins van Oranje gevangengezet; 1666 was L. de gevangenis van den engclschen admiraal Georgc Ascue; 1675 werd Abraham van VVicqucfort. er opgesloten, doch ontsnapte, geholpen (volgens sommigen door zijne dochter, doch volgens anderen, en meer waarschijnlijk) door de dienstmaagd van den cipier; 1690 (of 1693) werden Simon van Halewijn ende Frnnschman du Plessis voor levenslang op L. gekerkerd, doch eerstgenoemde ontsnapte 1696 en de andere werd 1697, na den Rijswijkschen vrede, op vrije voeten gesteld. De 1747 wegens het aan de Franschen overgeven van de vesting Hulst ter dood veroordeelde luit.-genl. de la Rocqnes werd door den prins van Oranje begenadigd ; zijn vonnis werd veranderd in ’t zwaaien van het zwaard over zijn hoofd en levenslange opsluiting op L.; in dezelfde zaal, waar hij gestorven is, werd wegen.; het ontijdig overgeven van de vesting Breda, in 1795 graaf van Bylandt opgesloten, die echter 1794 overgehrachl werd naar het slot te Muiden, en kort daarna ging L. b\j verdrag aan de Franschen over. Van 1800 lol 1813 wasL.aanhoudeud de verblijfplaats van Spaanse he, russische en cngelschc krijgsgevangenen, en 1831 ook weder van vele belgische.Er was in 't laatst der 14e eeuw ook een slot L. door Margareta van Brederode gesticht te Gennep in OpperGelder (thans prov. Limburg), doch zij liet dit slot. 1414 weder afbreken.
