Geographisch- historisch woordenboek

Servaas de Bruin, D. Noothoven van Goor (1869)

Gepubliceerd op 21-10-2021

Joaquin baldomero espartero

betekenis & definitie

(don), graaf van Lluchana, hertog van Vittoria, geb. 1792 te Granatula in La Mancha, zoon van een wagenmaker, was voor den geestelijken stand bestemd, doch diende 1808—1814 bij het zoogenaamde Heiligen-bataillon, vervolgens 1815—1824 in Zuid-Amerika, waar hij 1822 bevorderd werd tot kolonel. Bij het uitbarsten van den burgeroorlog verklaarde hij zich voor de Christinos, redde o. a. 1836 en 1837 Madrid, dreef de Carlisten terug tot over den Ebro, vermeesterde de hoogten van Lluchana (waarvoor hij tot graaf verheven werd), en ontzette Bilbao.

In 1838 vernietigde hij de expeditie van generaal Negri. Ter belooning voor zijn gelukkigen veldtocht in 1839 werd hij verheven tot grande der eerste klasse en tot hertog van Vittoria. Hierop bracht hij met Marota het verdrag van Bergara tot stand, en streed 1840 tegen Cabrera. Na zijnen triomfeerenden intocht in Madrid werd hij minister-president, bewerkte als zoodanig 10 Oct. 1840 de abdicatie der koningin, en werd door de cortes 8 Mei 1841 gekozen als voogd over de minderjarige Izabella. Als regent van Span je onderdrukte hij de republikeinsche en carlistische woelingen en opstanden ; doch langzamerhand keerden zich alle partijen tegen hem, en hij zag zich gedrongen 30 Juli 1843 scheep te gaan naar Engeland. In 1848 naar Spanje teruggekeerd, nam hij zitting in den senaat, doch hield zich, te Logrono, over het geheel nagenoeg vreemd aan de staatkunde. In Juni 1854 sloot hij zich aan de uitgebarstene liberale beweging aan, werd in Juli van dat jaar minister-president, doch moest in Juli 1856 aftreden, om plaats te maken voor O'Donnell. Sedert leefde hij stil, en hoorde men niet van hem, totdat in den opstand van Jan. 1866 de hoofdleider, generaal Prim, de troepen aan zijne zijde zocht te brengen door hun voor te spiegelen, dat E. zich weldra aan het hoofd zou stellen van de beweging, waarvan hij de ziel was. Het duurde echter niet lang of de onwaarheid van die voorspiegeling bleek zonneklaar, daar de opstand van Prim, op het oogenblik waarop wij dit schrijven, als mislukt kan beschouwd worden. Zie de artt. PRIM en SPANJE.

< >