eigenlijk Herculaneum, ital. Ercolano, in de oudheid een der voornaamste steden van Campanie, tusschen Neapolis (Napels) en Pompeji, op de kust, was gesticht door Osken (Osei), later echter meest door Grieken uit Neder-Italië bewoond, en reeds in 63 na Chr. door aardbevingen gedeeltelijk verwoest.
Doch onder de regeering van Titus werd het (in 79), even als de nabijgelegene steden Pompeji en Stabiie, bij eene uitbarsting van den Vesuvius door een aschregen. en lavastroom zoo diep bedolven (68 a 100 vt.) dat men niet meer zien kon waar H. gestaan had, zoodat dan ook later Portici en een gedeelte van Resina er op gebouwd zijn. In het begin der 18e eeuw werd op toevallige wijze de plaats van H. ontdekt; en door wetenschappelijk bestuurde opgravingen heeft men bijna de geheele stad teruggevonden, en eene groote menigte kostbare oudheden daaruit opgedolven. Men heeft bevonden, dat H. eene fraaie stad is geweest, regelmatig gebouwd, met rechte straten en eene groote menigte monumenten en prachtige huizen. Men heeft er zeer weinig zilver gevonden, en ook zeer weinig lijken, zoodat men met veel grond kan aannemen, dat de bewoners van H. den tijd hebben gehad om zich nagenoeg allen te redden door de vlucht.
