of Asben, in de woestijn van Sahara, een der noordelijkste staten, die bekend zijn onder den naam van Soedan; het ligt tusschen 20 en 15 graden noorderbreedte, was vóór de reizen van Barth bijna geheel onbekend. De hoofdstad is Aghades; doch de gewigtigste stad is het 7 dagreizen meer noordelijk gelegene Tintelloest.
Dit land is eene aaneenschakeling van welige dalen en rotsachtige bergen, die in September door geweldige regenstroomen bezocht worden. Het is rijk aan ossen en antilopen; apen, jakhalzen, hazen, duiven en zwijnen zijn er in groote menigte. De leeuwen zijn hier klein en zonder manen. De vruchtbare grond draagt palmen, reusachtige vijgenboomen, hier en daar graanvelden en alle voortbrengselen van het tusschen de keerkringen liggende gedeelte van Afrika. De hoofdstad Aghades (zie dat woord, en ook AGADEZ) is de verzamelplaats van de karavanen, die uit de rijkste gedeelten van Soedan naar Marokko of Fezzan en Tripoli trekken. Deze stad, in 4460 door de Berberen gesticht, die haar tot eene bloeijende stapelplaats maakten voor den handel met Timboektoe, Gogo, enz., is zeer in verval sinds de Toewarics of Toewaregs de geheele landstreek onder hunne verwoestende heerschappij hebben gebragt. Geheele wijken der stad staan verlaten en vervallend, en van de 62 moskeen staan er 60 geheel ongebruikt. De sultan van Air, het opperhoofd der Toewarics, wordt gekozen, maar altijd uit eene familie, die geacht wordt af te stammen uit Stamboel. Vergelijk ook Ain 4).
