Latijn vespertilio, in het Grieks nukteris. Een dier dat zowel positief als negatief wordt beoordeeld.
In de oudheid was de vleermuis het symbool van waakzaamheid en zijn oog zou de slaap verdrijven. Druppels vleermuizenbloed onder het hoofdkussen van een vrouw zouden haar kinderen schenken. Ook tegen mierenplagen, rupsen, sprinkhanen en slangenbeten gold de vleermuis als sympathetisch middel.
In Griekse sagen en fabels wordt hij als een schrander maar schuw dier afgeschilderd. Fladderend en piepend als vleermuizen worden in de Odyssee de zielen van de doden in de onderwereld beschreven. In de westerse cultuur geldt de vleermuis als een griezelig wezen. Berichten over bloedzuigende vampiervleermuizen in Zuid-Amerika hebben ertoe bijgedragen dat ook in Europa deze onschuldige insekteneter als een angstwekkend wezen wordt beschouwd. Allerlei demonische wezen worden met vleermuisvleugels afgebeeld zoals door de schilder Jeroen Bosch. Op afbeeldingen van de heksensabbat ontbreken zelden vleermuizen. De vleermuis is de tegenpool van de witte duif. De duif is een dagdier en onder andere symbool van de Heilige Geest en de hemel; de vleermuis is een nachtdier en het symbool van de duivel en de hel.
