Funerair Lexicon

H.L.Kok (2002)

Gepubliceerd op 31-05-2017

Haar

betekenis & definitie

Aan haar wordt vanouds een bijzondere kracht toegekend. Beroemd is het verhaal van Samson, die door verraad van Delila zijn haren en daarmede zijn kracht verloor. Toen zijn haren weer waren aangegroeid, kwam zijn kracht terug.'

Bij de Germanen werd echtbreuk van de vrouw o.a. bestraft door het afknippen van haar haren. Bij het overlijden van haar echtgenoot bracht zij haar haarvlechten als offer op de brandstapel, later werd dit haaroffer vervangen door een offerbrood dat als een haarvlecht was gestrengeld. Deze vlechtbroden komen nog in diverse streken van Europa voor. Vanaf de Middeleeuwen komen in tal van bedevaartplaatsen haaroffers als dankoffer voor. Haarlokken als motiefgave (als dank voor een beloonde belofte) symboliseren in alle gevallen de toewijding van de gever. Voorstelling op wit melkglas vervaardigd van haarIn 1417 maakte een beeldhouwer in München een crucifix, dat versierd was met de haren van zijn overleden dochter. In de Dom van Regensburg hangt een levensgroot crucifix, waarvan het hoofdhaar van Christus gemaakt is van echt mensenhaar. Een geweldige hoeveelheid getuigenissen uit verleden en heden en uit alle delen van de wereld laat zien, dat het haar als zetel van het leven, de ziel en de kracht werd gezien, ook al is dit op een manier die vandaag niet meer door iedereen wordt begrepen. Die betekenis van het menselijk haar is ook terug te vinden in vele sprookjes. Het haar krijgt een vertegenwoordigende functie, het is pars pro toto en als zodanig ook een veelzijdig tovermiddel om schade toe te brengen, liefde op te wekken, geluk te brengen of iemand aan zich te binden. In het algemeen kan men vaststellen, dat de toepassing van menselijk haar het betreffende voorwerp een hoge ideële en emotionele waarde geeft, sterker nog, dat het haar een hoedanigheid als symbool heeft gekregen. Vriendschap, liefde en verdriet (rouw), ingrijpende ervaringen, vinden in haarwerken een passend uitdrukkingsmiddel.