Op 25 november 2001 werd Pim Fortuyn op het congres van Leefbaar Nederland in Hilversum verkozen tot lijsttrekker. In zijn dankwoord lanceerde hij een aantal uitspraken die sindsdien niet zijn weg te denken. Het ANP schreef er nog diezelfde dag over:
Fortuyn (‘ik ga voor het premierschap’) probeerde zijn imago wat op te poetsen. ‘Misschien ben ik wel te gevoelig voor deze positie. Ik heb in diepe dalen gezeten.’ Hij pinkte een traantje weg en karakteriseerde zichzelf in de derde persoon: ‘Hij zegt wat hij denkt en doet wat hij zegt.’ Toen het applaus was weggeëbd kwam de uitsmijter. ‘Ik heb er zin in. At your service.’
Let wel: het ANP schreef dat Fortuyn had gezegd ‘ik heb er zin in’, maar inmiddels weet iedereen dat dit ‘ik heb er zin an’ geweest moet zijn, want die uitdrukking werd zo’n beetje een handelsmerk van Fortuyn.
Hij zei daarna nog tientallen malen dat hij er zin an had, maar ook weleens het tegenovergestelde. Zo meldde NRC Handelsblad op 13 maart 2002, onder de kop ‘Hier heeft Fortuyn "geen zin an"‘:
In Rotterdam is het eerste gesprek over de collegevorming geëindigd in een patstelling. Fortuyn wil formeren, de anderen willen eerst praten. Hij wilde ‘niet zozeer een inhoudelijk debat’ als wel ‘aftasten welke partijen met elkaar een college zouden willen beginnen’, zei hij aan het begin van de bijeenkomst. Maar die partijen wilden van hem weten wat hij nou precies voorhad met de stad. Na twee uur hamerde hij af. ‘We kunnen wel ophouden. Hier heb ik geen zin an.’
In dezelfde krant is wel beweerd dat Fortuyn zin an zei uit dezelfde bekaktheid die sommige mensen in hogere kringen ertoe brengt om motten te zeggen voor moeten. Maar dat is niet correct. Verzonnen heeft Fortuyn de uitdrukking ook niet, zoals je soms leest. Hij leerde haar kennen in Groningen, waar het tamelijk gewoon is om zin an te zeggen in plaats van zin in.
Toevalllig werd Fortuyn hier ook naar gevraagd in het vraaggesprek met Ruud de Wild op 6 mei 2002, vlak voordat hij in het mediapark in Hilversum werd doodgeschoten. Hij zei toen:
Het is Gronings, dus dat heb ik niet bedacht. [...] Maar dat schiet je dan ineens uit de bek.
Fortuyns woorden zijn in 2002 honderden keren aangehaald, aanvankelijk vooral om hem belachelijk te maken. Een vroeg voorbeeld van Matty Verkamman in Trouw van 18 maart 2002: ‘Omdat ik er zin an heb, slenter ik vrijdagmiddag in Rotterdam over de Coolsingel.’
Vergelijk at your service, condoleancestem, demoniseren, Fortuynist, ga toch koken, geest van Pim, ik zeg wat ik denk…, kogel..., lijntje..., LPF, proefballonnenblazersensemble, puinhopen... en zelfdemonisering
