Ewoud Sanders woordenboeken

Ewoud Sanders (2019)

Gepubliceerd op 07-02-2017

over-het-IJ-kijkertje

betekenis & definitie

Van de verschillende benamingen voor een glaasje jenever met een kop erop, is over-het-IJ-kijkertje de bekendste. De andere zijn: bolle meniscus, boordevolletje, kamelenrug, opgezette, overmaatse, rooms halfje, stampvolle en zee borrel. Zie voorts een kleine met een boogje bij kleintje, en druppel met een vooi bij druppel. Boordevolletje is in dit rijtje de oudste, gevolgd door zee- borrel. Beide dateren uit de 18de eeuw. Het over-het-IJ-kijkertje is omstreeks 1955 voor het eerst opgetekend, in de Amsterdamse dieventaal.

Volgens sommigen ontstond deze borrel naam op de Zeedijk, van waaruit je vroeger over het IJ kon kijken. Om het borreltje te kunnen drinken moest je door de knieën, en dan keek je bij wijze van spreken over het IJ. Van Dale vermeldt deze borrel naam sinds 1984. Een tegenhanger is te vinden in de Zaanse volkstaal. Daar werd boekweitgort, pap van boekweitmeel, kijk-over-de-heining genoemd.