Ewoud Sanders woordenboeken

Ewoud Sanders (2019)

Gepubliceerd op 20-02-2019

dotcom

betekenis & definitie

Een domeinnaam op internet eindigt meestal op een landencode van twee letters. Zo staat .nl voor Nederland en .be voor België. Toen de domeinnamen werden geïntroduceerd — midden jaren tachtig — vond men het in de Verenigde Staten niet nodig om Amerikaanse domeinnamen op .us te laten eindigen. In plaats daarvan maakten de Amerikanen onderscheid tussen zeven zogenoemde mission labels (een vakterm die nog niet in Nederlandse kranten is aangetroffen). Het gaat om com, gov, edu, mil, int (van international), org en net. De letters com staan niet voor company, zoals sommigen denken, maar voor commercial. Aanvankelijk mochten alleen Amerikaanse bedrijven een domeinnaam op .com laten eindigen, later ontstond het idee dit label te reserveren voor multinationale bedrijven, maar uiteindelijk is het toch een tamelijk Amerikaanse aangelegenheid gebleven.

In 1999 leidde de enorme opmars van commerciële internetbedrijven in de Nederlandstalige kranten tot twee nieuwe woordgroepen: de puntcom- en de dotcom-woorden (dot is Engels voor ‘punt’). Het Algemeen Dagblad was er op 3 augustus als een van de eerste bij, met een mededeling op de financiële pagina’s: ‘Desondanks gaat de stroom beursgangen van de dotcom’s onverminderd door: liefst zes staan er deze week op de rol.’ Nog diezelfde maand kopte de Volkskrant ‘“Puntcom”-bedrijven ondanks koersdalingen onverminderd populair’. Puntcombedrijf en dotcombedrijf worden sindsdien geregeld in de kranten gebruikt voor ‘(commercieel) interbedrijf (in de Verenigde Staten)’, en als variant introduceerde de Volkskrant half december het punt.nl-bedrijf.

Met dotcom is in de kranten opmerkelijk veel meer gespeeld dan met puntcom. Zo lanceerde de Groene Amsterdammer het woord dotcom-generatie, had de Volkskrant het over dotcom-miljonairs en de dotcom-sector, en debuteerden in NRC Handelsblad woorden als dotcom-mania, dotcom-reclame, dotcom-revolutie, dotcom-slachtoffer en dotcomland (‘Vorig jaar gaven de dotcom-bedrijfjes, zoals de Internetbranche in Amerika wordt genoemd, zo’n 300 miljoen dollar aan televisiecommercials uit, dit jaar zal de grens van een miljard ver overschreden worden. Maar niet alleen op televisie is het dotcom wat de klok slaat, ook in kranten en tijdschriften alsmede op billboards langs drukke straten en snelwegen is er geen ontkomen aan’).

In Het Parool werd het woord zelfs vervoegd. ‘Ondernemingen met een traditie van meer dan een halve eeuw kunnen, als hun hoogste baas eventjes niet oplet, worden “ge-dotcomd” door starters die nog geen zes maanden geleden zijn begonnen’, schreef de Amsterdamse krant op 22 oktober 1999. Zelfs gedotcommiseerd is aangetroffen.

Overigens komen er in 2000 nieuwe mission labels aan: .xxx voor sekssites en .store of .shop voor winkels. Ook die zullen wel weer voor de nodige nieuwe woorden zorgen.