Eigenlijk: plaats waar men zich terugtrekt; toevluchtsplaats. Sedert de achttiende eeuw de aanduiding voor een openbaar toilet, vooral dan in spoorwegstations. Tegenwoordig gedateerd. Via het Frans terug te voeren tot het Italiaanse ‘ritirata’ (het zich terugtrekken). Vgl. ook het Duitse ‘Abtritt’ en ‘Abort’.
Onze germaansche stamverwanten noemen het ‘ab-ort’ en aan de Hollandsche spoor hier kan je lezen ‘retirade’.
Jacobus van Looy: Jaap. 1923
De voormalige retirade op de Grote Markt, aan het einde van de Vishal, daar heb ik het dus over. Lennaert Nijgb: Stad van hout. 1989