Schriftelijk vertoog van partij in een proces. In Frl. wrsch. sedert ca. 1400 eerst zelden, later steeds meer — in gebruik bij de procedure voor geestelijke gerechten, voor colleges van zoenlieden, misschien ook voor enkele wereldlijke colleges voor hoger beroep.
Voordien (bij de lagere wereldlijke gerechten tot ca. 1510) werd mondeling geprocedeerd (zie Dingtaal). In de Excerpta legum fragmenten van P.en.