Encyclopedie van Friesland

Prof. Dr. J.H. Brouwer (1958)

Gepubliceerd op 22-01-2020

GRADEN VAN VERWANTSCHAP

betekenis & definitie

(in het Oudfr. recht: knieën). Ze bepalen de relatie tussen familieleden en zijn van belang voor erfrecht en huwelijksrecht.

De berekening van de G.v.v. geschiedde in Frl. gedurende de M.E. op verschillende manieren. Het oudste, Germaanse, systeem ging uit van de zes handen (ouders, broers en zusters, zoons en dochters of zoons en kleinzoons), die te zamen de eerste graad vormden. Buiten deze zes handen gold bij het erfrecht de regel: 'het naaste bloed erft het goed’, met wrsch. voorkeur voor mannen boven vrouwen. Reeds vroeg werd in Frl. ook de canonieke gradenberekening gebruikt;

hierbij telde men het aantal geboorten dat ligt tussen de gemeenschappelijke stamvader van hen wiens verwantschap men wil berekenen en degene die het verst van die stamvader verwijderd is. Daarnaast gebruikt men de zgn. terugblijvende dubbeltelling, waarbij men volgens de canonieke regel telde, echter niet op de stamvader, maar op een broer of zuster terugging. Tijdens de Republiek gebruikte men evenals thans de Romeinsrechterlijke G.e.e.-berekening.

Zie: Themis (1880), 68-148;Ts. voor Rechtsgesch. vr(1925), 1-52.