Herberg, hotel, restaurant, café en thans ‘dance-club’ te Koog. Herberg De Waakzaamheid wordt reeds genoemd in een gemeentelijk document uit 1626 en was mogelijk ouder.
De naam ‘Waakzaamheid’ stamt overigens uit de ➝ Franse tijd, tot die tijd stond de herberg bekend als De Jonge Prins. In tegenstelling tot andere horeca-gelegenheden in de Zaanstreek (zoals De Prins te Westzaan en De Jonge Prins te Wormerveer) werd de naam na de Franse tijd niet terugveranderd.In het dorpsleven van Koog nam de Waakzaamheid een vooraanstaande plaats in. Er werden bijvoorbeeld veilingen en openbare verkopingen gehouden, terwijl ook de toenmalige kolfbaan in de grote zaal veelvuldig werd gebruikt. De sociale functie in het dorpsleven duurde tot in de 20e eeuw voort. Legendarisch waren de ➝ spuitfeesten die de vrijwillige brandweer van Koog hier aan het eind van de
19e en het begin van de 20e eeuw eens in de twee jaar vierde. In deze tijd kreeg De Waakzaamheid ook een functie in de amateuristische kunstbeoefening in Koog, door uitvoeringen van toneelverenigingen en muziekgezelschappen. De eigenaars van De Waakzaamheid, het echtpaar Ero, was in de oorlog betrokken bij de Stijkel-groep.
Beiden overleefden de oorlog niet. Zie: ➝ Tweede Wereldoorlog 3.,4.
In de ‘feestjaren' na de Tweede Wereldoorlog groeide De Waakzaamheid uit tot een jazz-tempel van zelfs internationale bekendheid. Reeds in de hongerwinter kwamen jonge jazz-musici hier bijeen voor jam-sessions en concerten, na de oprichting van de ‘Swing Society’ gebeurde dit meer gestructureerd. Internationale coryfeeën als Sidney Bechet en Billy Holiday musiceerden in De Waakzaamheid, zie voorts: ➝ Jazz.
In de jaren ’70 en ’80 wisselde De Waakzaamheid meermalen van eigenaar en leek de zaak uiteindelijk op sterven na dood. In 1985 kwam de zaak in handen van v.o.f. Van der Peet-Trossèl, die De Waakzaamheid ingrijpend verbouwden. Na de heropening ontwikkelde De Waakzaamheid zich vooral tot ‘dance-club’, nog slechts incidenteel wordt er live-muziek gespeeld. Als een van de hoogtepunten werd de uitverkiezing tot ‘beste zaal van Nederland' door muziekkrant Oor beschouwd (1988); sedertdien is De Waakzaamheid landelijk bekend als een der toonzettende zalen in de jongerencultuur.
Van de oorspronkelijke 17e-eeuwse gebouwen van De Waakzaamheid is slechts een deel bewaard gebleven. Dit houten deel is rijksmonument. Café en grote zaal werden rond de laatste eeuwwisseling vervangen. Zie ook: ➝ Horeca en ➝ herbergen.
