Cornelis Pieter (Cor) (Wormerveer 1883 Laren 1978). Onderwijzer en onderwijsvernieuwer, later vooral bekend geworden als schrijver (met een zeer omvangrijk oeuvre) van romans en jeugdboeken.
Cor Bruijn was de oudste uit een gezin van tien kinderen. Zijn vader was eerst werkzaam als smid in de zaak van zijn grootvader (Klinkenberg), maar nam in 1885 een kleine kruidenierszaak aan het Noordeinde te Wormerveer over. Niet minder dan twintig van zijn latere boeken grijpen terug op zijn jeugd aan de Zaan en getuigen van verknochtheid aan zijn geboortestreek. Van 1896 tot ’99 volgde hij de opleiding tot onderwijzer aan de Rijkskweekschool (‘de Bak’) in Haarlem. Na enkele kortstondige tijdelijke aanstellingen (onder meer twee maal in Wormerveer) en na het behalen van de hoofdakte werd hij benoemd tot hoofd van de kort daarvoor opgerichte Humanistische school in Laren/Hilversum. Deze idealistische instelling (we zouden nu zeggen een school voor persoonlijkheidsonderwijs) was nog zeer klein en zeer arm.
Een der oprichters was prof. dr. Jacobus van Rees, een christen-anarchist, die onder meer bekend bleef door zijn inzet voor de drankbestrijding. Nu hij een vaste aanstelling had, huwde Cor Bruijn met de nog
19-jarige vioollerares Maartje de Vries, die hij in zijn Haarlemse kweekschooltijd had leren kennen.
Aanvankelijk was zijn onderwijskundige opdracht nog het enige wat hem bezig hield; hij onderhield vriendschappelijke contacten met de toenmalige onderwijsvernieuwers in binnen- en buitenland en schreef zowel pedagogisch werk als toneelbewerkingen voor kinderen (die vervolgens op zijn eigen school werden uitgevoerd). Na 1912, toen zijn eerste kinderboek ‘Langs den Waterkant’ voltooid was, ontwikkelde hij zich gaandeweg tot schrijver van verhalen. Tussen 1907 en 1972 zijn, afgezien van een groot aantal merendeels pedagogische tijdschrift-artikelen, ruim 75 boeken van zijn hand verschenen, waaronder bekende titels als ‘Muziekmeester Adriaan’ (1931), ‘Koentje van Kattenburg’ (1937), ‘Sil de Strandjutter' (1940) en 'Lasse Lama’ (1953). Zijn ‘Zaanse boeken’ kenmerken zich door treffende beschrijvingen van landschappen en situaties zoals die aan het einde van de 19e eeuw voorkwamen. Cor Bruijn had een fabelachtig geheugen en wist zich tot in details nog de voorvallen uit zijn jeugd te herinneren. Een bibliografie van zijn in de Zaanstreek gesitueerde boeken is hierachter opgenomen. Zijn 90e verjaardag vierde hij in Wormerveer, op uitnodiging van de Wormerveerse Gemeenschap; het werd voor hem en vele anderen een onvergetelijke gebeurtenis, zoals ook de televisie-uitzending, die door Bert Garthof in de reeks ‘Dit is uw leven’ over en met Cor Bruijn werd gemaakt (1962), diepe indruk had gemaakt.
Boeken van Cor Bruijn, spelend in de Zaanstreek Langs den Waterkant (1917), Keteltje in de Lorzie (1922), Keteltje in het veerhuis (1922), Rinke Luit, de vrolijke veerman (1928), Keteltjes thuisvaart (1930), Muziekmeester Adriaan (1931), Teun Dammers, de boer van Landzicht (1932), De Zaadsjouwers (1933), Een zakkennaaier grijpt naar het geluk (1935), De overgang van Dieuwertje Stam (1938), Strijd om De Eenhoorn (1943), De drie portretten van Claire Marianne (1947), Twee kerstavondvertellingen (1950), Simon en Johannes (1952), Bram en Aart op zomervaart (1953), Wijd was mijn land, mijn jeugd aan de Zaan (1961), De vuistslag (1961), De zwarte madonna (1965), Het nieuwe oude dorp (1966) en De triomf van Roel de Knoet (1973).
Literatuur Margreet Bruijn, De man achter Sil; over Cor P. Bruijn als idealist, onderwijspionier en schrijver, 1883-1978, ’s-Gravenhage-Wormerveer, 1984.
