Wijn & drank Encyclopedie

Jan Zellenrath (1979)

Gepubliceerd op 04-05-2021

Veneto

betekenis & definitie

Rode en witte wijnen. Noordoost-Italië

De wijnen van Veneto zijn zonder twijfel zeer charmant en bovendien van constante kwaliteit. Maar men kan ze nauwelijks als echt groot beschouwen. Dit district, gelegen rondom Venetië, produceert bijna 8,5 miljoen hl wijn per jaar en komt wat dat betreft in Italië op de derde plaats.

De Soave is een droge witte wijn die, zoals de naam zegt, vrij zacht is. Valpolicella, Valpantena en Bardolino voeren aardige variaties uit op een thema waarvan de 3 hoofdnoten droog, rood en licht zijn. Een ferme smaak en een zekere hardheid - de gebruikelijke eigenschappen, of gebreken, van de Italiaanse wijnen - schijnen die van Veneto te zijn bespaard gebleven.

Maak eens een wandeling rond het Romeinse amfitheater van Verona of woon op een mooie zomeravond een operavoorstelling bij; dwaal gezellig door de oude straatjes of ga eens zo’n oude, middeleeuwse binnenplaats op en ontdek hoe heerlijk hier de wijnen van Verona zijn, terwijl ze overal elders op de wereld gewoon lekker smaken. Het is nu eenmaal zo dat alle wijnen veel beter smaken in de streek van herkomst. Maar deze hebben nog het voordeel dat ze heel goed bestand zijn tegen het transport en bovendien nog een beetje van de charme van Verona met zich meevoeren.

De beste wijnen van Veneto

Valpolicella en Recioto della Valpolicella (DOC)

Dit is ontegenzeglijk de beste. Robijnrood, met een alcoholgehalte van'10 tot 13°, een delicaat en rijk bouquet en een fluwelige smaak die mondvullend is. Zo af en toe zit er een fles tussen met een spoortje restsuiker. Deze suiker gaat in de fles werken en maakt de Valpolicella frizzante (parelend) en zelfs een beetje prikkelend, hetgeen zeker niet onplezierig is. En aangezien het hier al niet anders is als met de andere wijnen van Verona komen de beste flessen doorgaans van de kleinste firma’s, omdat de grote helaas de betreurenswaardige neiging hebben hun produkten meer te etiketteren naar gelang de vraag dan naar de hoeveelheid die ervan wordt geproduceerd.

Men verbouwt in de wijngaarden van Valpolicella voornamelijk de volgende wijndruiven: Molinara, Rondinella, Rossignola, Negrara en Corvino, maar ook wat Barbera en Sangiovese.

Valpantena

De Valpantena, genoemd naar een dal in deze streek, is een mooi voorbeeld van een lokale wijn; op het etiket van de flessen staat de naam Valpolicella gevolgd door de naam van het dal. De Recioto della Valpolicella wordt in 19 gemeenten gemaakt van druiven die gedeeltelijk zijn gedroogd en speciaal uitgezocht, hetgeen een bijzonder interessant type Venetowijn oplevert. De naam is afgeleid van het woord recia, dat in het dialect van de streek ‘oor’ betekent, d.w.z. het bovenste gedeelte van de druiventros waarvan de rijpste druiven voor de Recioto worden uitgezocht. Dit kan een droge, halfzoete of zoete en mousserende wijn zijn. De droge Recioto heet Amarone (DOC).

Bardolino (DOC)

Deze wijn is genoemd naar zijn plaats van herkomst en is eveneens afkomstig uit de naburige plaatsen op de zuidoostelijke oever van het Gardameer. Het is een droge rode wijn met een helder robijnrode kleur. In zijn vroegste jeugd kan hij een betoverende charme hebben, die hij over het algemeen echter vrij snel verliest. Hier zien we heel duidelijk de vernieuwingen in de Italiaanse wijnindustrie, want men laat de Bardolino tegenwoordig veel minder lang gisten dan traditioneel gebruikelijk was. Het resultaat is een lichtere, frissere, schonere en veel aangenamer wijn die een alcoholgehalte heeft van tussen de 11,5 en 13°. De druiverassen die het meest in zijn samenstelling voorkomen zijn de Corvina, Molinara, Negrara en Rondinella.

Soave en Recioto di Soave (doc)

Evenmin als zijn soortgenoten kan men de Soave een grote wijn noemen. Maar vergeleken met andere Italiaanse produkten komt hij er niet slecht af. Wanneer hij op zijn best is heeft hij een licht strogele tint met een wat groenige glans, een aangenaam, klein bouquet en een droge, heel licht rinse smaak. Zoals zoveel Italiaanse wijnen wordt hij gemaakt van de Trebbiano, maar ook de Garganega speelt in zijn samenstelling een belangrijke rol. Hij is afkomstig uit de plaatsen Soave en Monteforte d’Alpone, gelegen op ongeveer 15 km ten oosten van Verona. Bij het kopen van deze wijn is enige voorzichtigheid geboden, want de produktie ervan is niet zo snel gegroeid als zijn populariteit.

Zo af en toe treft men ook wel een Soave Spumante aan, een vrij oninteressante wijn waarvan het ook niet zeker is of men hem zal kunnen exporteren. Het hoge ijzergehalte in de grond levert nogal wat problemen op bij het klaren van Soave, en dat wordt in het geval van de mousserende wijnen alleen maar erger.

Prosecco di Conegliano di Valdobbiadene (DOC)

Plezierige wijn, gemaakt van de Prosecco-druif en afkomstig uit de provincie Treviso op ongeveer 48 km ten noorden van Venetië. Hij wordt zowel Prosecco di Coneglia als Prosecco di Valdobbiadene genoemd, waardoor hij overigens niet verandert. Het is een zacht-droge, zeer fruitige wijn die ook in mousserende of half-mousserende vorm bestaat. De mousserende versie heet Cartizze.

De minder belangrijke wijnen

Colli Euganei

Kleine rode en witte wijnen uit het gebied van de Colli Euganei, ongeveer 30 km ten zuiden van Soave. Het zijn over het algemeen karafwijnen. Er bestaat ook een zoete Muskaatwijn die, evenals zijn Piemontese neef, de Asti Spumante, mousserend is.

Breganze (DOC)

Deze gemeente, de geboorteplaats van Andrea Palladio, beroemd architect uit de 16de eeuw, produceert rode en witte wijnen. De witte wordt gemaakt van de Tokay, de Pinot en een beetje Riesling; de rode van de Merlot en de Cabernet. Men verbouwt er ook Pinot noir, Freisa, Cabernet franc, Marzenina en Gropello, allemaal rassen die eveneens in de samenstelling van de Breganze Rosso worden gebruikt. Wanneer er slechts één enkel ras wordt gebruikt kan de naam op het etiket worden gevolgd door die van de druif in kwestie, zoals bijvoorbeeld Breganze Cabernet enz. Breganze produceert ook een halfzoete witte dessertwijn die Vespailo di Breganze heet.

Cabernet di Pramaggiore (doc)

De gemeente Pramaggiore, niet ver van Venetië gelegen, produceert een vlezige rode tafelwijn die wordt gemaakt van Cabernet franc en een beetje Merlot. Het is een droge wijn met een bouquet dat doet denken aan de geur van jong gras. Na een rijpingstijd van 3 jaar mag deze wijn Riserva worden genoemd.

Gambellara en Recioto di Gambellara Spumante (DOC)

De Gambellara is een lichte, droge witte wijn die veel weg heeft van de Soave, al bevat de laatste wat meer alcohol. Hij wordt ten oosten van Soave gemaakt, van de Garganega en een beetje Trebbiano. De Recioto di Gambellara Spumante is een zoete mousserende wijn die op dezelfde wijze wordt gemaakt als de andere Spumantes uit deze streek. Er bestaat ook een zoete dessertwijn, Vino Santo di Gambellara genaamd, die men gekoeld drinkt met wat gedroogde druiven erbij.

Merlot di Pramaggiore (doc)

Vrij droge, maar volle rode tafelwijn die wordt gemaakt van de Merlot en de Cabernet, in de buurt van Venetië.

Colli Berici (doc)

Van de hellingen van Berici, ten zuiden van de stad Vicenza, produceert men lichte rode en witte wijnen. De eerste worden hoofdzakelijk gemaakt van de Cabernet franc en de Merlot, de witte van de Tokay, Pinot blanc, Garganega en de Sauvignon blanc. Net als de wijnen van Piave en Breganze kunnen die welke van één enkel druiveras zijn gemaakt de naam van deze druif aan hun herkomstbenaming toevoegen, zoals bijvoorbeeld Merlot di Colli Berici enz.

Piave (doc)

In San Donü di Piave, een plaatsje gelegen ten noordoosten van Venetië, produceert men rode wijnen die worden gemaakt van de Cabernet, Merlot, Raboso en de Rubino, en droge witte wijnen die van de Tokay en de Verduzzo zijn gemaakt. Het zijn over het algemeen simpele maar goede wijnen. Het DOCreglement staat toe dat wijnen die van één enkel druiveras zijn gemaakt de naam van deze druif aan die van hun herkomst toevoegen, zoals bijvoorbeeld Merlot del Piave enz.

Venegazzü

Hoewel de Venegazzü nog geen recht heeft op een eigen herkomstbenaming is het een van de interessantste wijnen van Veneto. De rode, gemaakt van de Cabernet Sauvignon, Malbec en Merlot is een volle, kruidige wijn van een verfijning die men in de andere Venetowijnen nauwelijks aantreft. De witte, gemaakt van de Riesling en de Pinot blanc, is eveneens goed.

Vino Veronese

Lichte, plezierige karafwijnen uit de omgeving van Verona, met name uit de subdistricten Sona-Custoza ten zuiden van Bardolino, Squaranto-Mezzane ten oosten van Valpantena en Val d’Illasi-Val Tramigna, tussen Valpantena en Soave. De meest voorkomende druivesoorten zijn hier de Corvino, Molinara en de Rossignola.