Witte en rode wijnen. Zuidoost-Italië
Deze veelal ‘les Pouilles’ genoemde provincie die correspondeert met het vroegere Apulië (in het Italiaans: Puglia) vormt de ‘hiel’ van de Italiaanse ‘laars’. De korenvlakte, gestoofd door de zon en vrijwel gespeend van ieder plekje schaduw, verandert naarmate men verder zuidwaarts trekt in een enorme golvende zee druivenvelden en grillig gevormde olijfbomen die maar al te vaak op één en dezelfde grond moeten samenwonen. De bodem is even schraal als de zon heet is en de wijnplant gedijt er zo goed dat het wijnpersen in Apulië jaarlijks 11 miljoen hl wijn oplevert. Het grootste gedeelte is direct na de vergisting in het vat over heel Italië verkochte wijn, waar hij als dagelijkse wijn wordt geconsumeerd. Een deel wordt gebruikt voor de aanmenging en fabricage van vermout en diverse aperitieven op basis van wijn, die overvloedig worden gedronken. Dit veelvoud van gebruiksmogelijkheden vindt zijn verklaring in het feit dat het een stevige en alcoholrijke wijn is.
In Apulië, evenals in Zuid-Frankrijk, hebben de wijnboeren het oog meer gericht op de kwantiteit dan op de kwaliteit en niemand, in het ene gebied zomin als in het andere, heeft de pretentie kwaliteitswijnen te produceren. Niettemin moeten we een aantal verrukkelijke uitzonderingen vermelden.
De Sansevero is een DOC die betrekking heeft op de witte, rode en roséwijnen die worden geproduceerd in de gemeente San Severo en in 7 andere gemeenten in de provincie Foggia. De witte, strogeel van kleur, licht, droog en uitstekend drinkbaar, wordt geproduceerd in het uiterste noorden van Apulië, op de Tavoliere (schaakbord), met andere woorden op het plateau waarop Foggia ligt. Het is een middelmatig sterke wijn, bereid uit Bombino- en Trebbiano-druiven en sommige experts rekenen hem tot de beste witte wijnen van Italië.
De Tavoliere geeft ook nog andere wijnen: de Locorotondo, Martinafranca, Castel del Monte en Marino, alle DOCwijnen.
De Locorotondo en de Martinafranca zijn beide witte wijnen, bereid uit verschillend geproportioneerde mengingen van Verdeca en Bianco di Alessano, druiven die worden verbouwd in de naburige streken ten zuidoosten van Bari. Ze hebben beide een fijn bouquet, zijn droog van smaak, bleekgroen van robe en hebben een alcoholgehalte van ongeveer 12°.
Castel del Monte is de DOC van de witte en rode wijnen die worden bereid uit respectievelijk Pampanuto en Uva di Troia, rassen uit de omgeving van Bari. De witte Castel del Monte is een droge en frisse wijn met een goed karakter, zij het niet zo goed als dat van de rode die met de jaren beter wordt en na 3 jaar rijping het stempel ‘Riserva’ kan verdienen. Het is een uitstekende wijn, volmaakt evenwichtig in tannine en zuur. De Matino wordt geproduceerd in het uiterste zuiden van Apulië, in de omgeving van Lece, een stad die beroemd is door zijn barokarchitectuur. De wijnen ontlenen hun naam aan een dorp, Matino geheten. De rode en roséwijnen kunnen tot 30% Malvasia en Sangiovese bevatten. Maar het is het druiveras Negro Amaro dat deze wijnen hun zo kenmerkende licht branderige smaak geeft.
Moscato di Trani is de DOC van de natuurlijk zoete wijnen die uit de Moscato Bianco worden bereid in de omgeving van Bari. Men geeft deze zelfde naam ook aan een ‘liqoroso’ wijn uit dit gebied, maar deze heeft een duidelijk hoger alcoholgehalte.
Van de overige opmerkelijke wijnen willen wij nog noemen de Aleatico di Puglia (DOC) en de Moscato del Salento, maar dan niet voor degenen die niet van zoete wijnen houden. Eerstgenoemde is een dessertwijn met een oranjerode kleur, 15° alcohol en met een forse smaak die in de zon gedroogde Aleatico verraadt. Hij lijkt op de Muscat noir en heeft altijd een heel eigen, onmiskenbare afdronk. Bijna alle Aleatico van Apulië wordt gemaakt in de omgeving van Bari. Wat de Muscat in de Moscato do Solente betreft, men verbouwt deze op het schiereiland Salento. Het is een rode of witte druif en ook de wijn komt in beide kleuren voor. Beide zijn altijd sterk en zoet, maar bezitten niet altijd de voortreffelijkheden van de Aleatico.
Ten slotte dan de Primitivo di Mandurio (DOC), een rode wijn met 2 gezichten: de eerste oogst geeft een zware en grove wijn die dient voor de versterking van de lichte wijnen uit het noorden; een tweede oogst van dezelfde druiven geeft daarentegen een kwaliteitswijn met een aangename smaak, die al rijpend beter wordt.
Barletta en Squinzano zijn de wijnen van ondergeschikt belang die nog in deze provincie worden geproduceerd. Ze dragen de naam van de plaats in de omgeving waarvan ze worden gemaakt, beide in grote hoeveelheden. Doorgaans zijn het wijnen van aanzienlijk geringere kwaliteit.
