Ontwikkeling of ontplooiing is een woord, dat in verschillende wetenschappen gebruikt wordt. Zoo beteekent het in de wiskunde het veranderen van een kromme lijn, b.v. cirkel, ellips, in een rechte en het uitbreiden van een gebogen vlak, b.v. cilindervlak, kegelvlak, in een plat vlak.
In ’t algemeen duidt het een beweging aan, waarbij op langzame, geleidelijke, ordelijke manier een verandering te weeg gebracht wordt en staat als zoodanig tegenover revolutie. Door evolutie-theorie verstaat men de leer, dat het wereldstelsel zich langzamerhand, zoowel in zijn geheel als in zijn onderdeelen, tot hooger vormen ontwikkelt.
Zij is niets anders dan een hypothese of onderstelling; bewijzen er voor zijn tot hiertoe niet geleverd. Dikwijls schijnt eer het tegendeel plaats te vinden.
In engeren zin en alleen toegepast op de aardsche organische wezens wordt de evolutie-theorie ook afstam mings-, transmutatieof descendentieleer geheeten, en de verklaring, die A. R.
Wallace (1822—1913) en C. R.
Darwin, (1809—1882) hiervan gegeven hebben, is algemeen bekend onder den naam van Darwinisme. Het woord ontwikkeling wordt ook gebruikt om den geleidelijken groei aan te duiden van een individu (plant, dier, mensch), den vooruitgang van een kunst of wetenschap en in vele andere gevallen, doch in deze beteekenissen heeft het met de evolutieleer niets te maken en wordt dan gewoonlijk ook niet met den naam van evolutie bestempeld.
