Birgit Govers

Master student at Radboud Universiteit Nijmegen

Gepubliceerd op 20-09-2015

Röntgen

betekenis & definitie

Een röntgenfoto wordt gemaakt door energie fotonen (massaloze lichtdeeltjes). Het wordt kunstmatig gemaakt door elektronen in een vacuüm buis te versnellen en te laten kaatsen op een wolfraam. Je ‘doorlicht’ een voorwerp en ziet dan alle lagen over elkaar heen, een soort schaduw.

Röntgenstraling werd bij toeval ontdekt door de Duitser Wilhelm Röntgen. Hij noemde het X-straling, vernoemd naar de onbekende variabele X in de wiskunde. Om een beeld te krijgen van de schadelijkheid van deze röntgenstraling voor de gezondheid moeten we kijken naar de hoeveelheid straling. Jaarlijks krijgt elk mens zo’n 2 tot 10 mSv aan achtergrondstraling, afkomstig van het universum en de zon. Één röntgenfoto is 0,1mSv. Dit is gelijk aan de straling die je krijgt wanneer je vliegt naar de andere kant van de wereld (hoog in de lucht heb je namelijk minder bescherming van de atmosfeer). Röntgenstraling lijkt dus niet zo gevaarlijk te zijn. Dit klopt echter niet: röntgenstraling kan namelijk leiden tot DNA-schade. Men moet dus niet te pas en te onpas foto’s gaan maken; daarom wordt er telkens een afweging gemaakt van de baten en de lasten.

Een foto wordt vaak in twee richtingen gemaakt: pas dan kan de positie van bijvoorbeeld een breuk worden vastgesteld. Wanneer je bijvoorbeeld naar de zijkant van je hand kijkt, kun je niet goed zien dat je hand vijf afzonderlijke vingers heeft.

Wat veel mensen niet weten is dat een CT scan ook röntgenstraling is. Bij een CT scan worden heel veel röntgenfoto’s gemaakt vanuit alle hoeken. Door een computer programma wordt geconstrueerd hoe een doorsnede eruit ziet. Dit is ongeveer een 250x hogere dosis dan één röntgenfoto.