In de lente, als het ijs gesmolten is, kunnen we weer genieten van de levendige aanblik van beek en rivier, en wat leent zich beter als symbool van het einde der winter en de hoop op fris groen en nageslacht dan het ei, waaruit immers nieuw leven zal ontstaan; en dan is er ook nog de uiterst vruchtbare haas, het lentedier bij uitstek!
Het ei stond reeds voor de viering van het christelijke paasfeest in het middelpunt van allerlei gebruiken en culten. ‘Omnevivum exovo’ (al het leven komt uit het ei), was een gevleugelde uitdrukking bij de Romeinen. De Egyptenaren gaven hun doden eieren mee op hun laatste reis, de Grieken legden eieren op het graf. Het gebruik om eieren te beschilderen is gebaseerd op een legende waarin Simon van Cyrene gedwongen werd het kruis van Jezus te dragen. Simon, waarschijnlijk een handelaar in eieren, vindt na de terechtstelling zijn mand aan de straatrand terug, vol met fraai beschilderde eieren.
De kerk legde in de twaalfde eeuw in het benedictio ovorum de eierconsumptie met Pasen vast (in de eraan voorafgaande vastentijd was het eten van eieren verboden): ‘Met de paasdagen moet iedere christen een ei eten.’
Dat een haas de eieren legt en verstopt, werd voor het eerst in 1682 genoemd, maar pas tegen het einde van de negentiende eeuw was dit feit aanvaard.
Het dier met de lange oren speelde, voordat hij carrière maakte als paashaas, in het volksgeloof een duistere rol: enerzijds schijnt hazenvlees de vruchtbaarheid te bevorderen (wie een jongen wil, doet zich te goed aan hazentestikels), anderzijds gold de ontmoeting met een haas als een slecht voorteken, want hij stond onder invloed van dood en verderf zaaiende demonen, en heksen namen volgens bijgelovige roddels graag de gedaante van een haas aan.
Sedert enige jaren zijn er steeds meer grote paasvuren te zien: volgens de vruchtbaarheidstoverij uit lang vervlogen tijden gaat de winter in vlammen op, de lente wordt opnieuw geboren, en men smeekt een zegenrijke zomer af.
