Wat is de betekenis van Voluntarisme?

Het begrip ‘voluntarisme’ is afgeleid van het Latijnse woord voor ‘wil’ (voluntas) en staat voor een stroming binnen de ethiek die de prioriteit van het handelen bij de wil legt. Het voluntarisme kent verschillende vormen, die soms niet tot elkaar te herleiden zijn. Het kan gaan om de menselijke wil, om de goddelijke wil of om de wil op zich. Ook i...

[v. Lat. voluntas; zie volontair] leer dat de wil oorspronkelijker is dan het kennen en psychisch niet afleidbaar.

leer dat de wil de grondslag is van het gemoedsleven van de mens

leer die de wil als diepste drijfveer van handelen beschouwt of de wil als diepste grond der werkelijkheid

(Lat.: voluntas, wil) noemt men een leer die op een of andere wijze aan de wil de absolute voorrang toekent op het verstand. Het staat daarom meestal tegenover een of andere vorm van intellectualisme. Een bijzondere vorm is het theologisch voluntarisme dat de gehele zijns- en zedelijke orde (of alleen de zedelijke orde) slechts van Gods willekeur l...

o., leer dat het willen psychologisch oorspronkelijker is dan het kennen, of dat het willen en streven het diepste wezen der werkelijkheid is.

(van Lat. voluntas, wil) is een term waarmede men die wijsgerige richtingen aanduidt die op een of andere wijze aan de wil een absolute voorrang vóór het verstand verlenen (in tegenstelling met het intellectualisme). Het metaphysisch voluntarisme stelt, dat de wil of het handelen de eigenlijke kern van de werkelijkheid u...

leer, waarin de wil beschouwd wordt als de grondslag v/h geheele psychische leven (Nietzsche, Schopenhauer).

Wijsgeerige opvatting, die aan den wil (Lat.: voluntas) het primaat toekent boven het verstand. Psychologisch en kentheoretisch staat het als → irrationalisme (→ Levensphilosophie) tegenover het → intellectualisme der Scholastiek; en metaphysisch als voluntaristisch → monisme tegenover het → idealisme van Hegel. v.d. Berg.