Wat is de betekenis van Dialectiek?

2025-07-16
Groot woordenboek der Nederlandse taal

Van Dale Uitgevers (1950)

Dialectiek

(<Lat.), v., 1. formele denkleer, logica ; 2. redeneerkunde, systematische wijze te redeneren of begrippen te ontwikkelen; vaardigheid in het voeren van twistgesprekken; 3. (wijsb.) oplossing van de innerlijke tegenstellingen van een begrip of van een toestand in een hogere eenheid.

2025-07-16
Nederlandstalige WikiWoordenboek

Wiktionary (2019)

dialectiek

dialectiek - Zelfstandignaamwoord 1. (filosofie) een redeneervorm die door middel van het gebruik van tegenstellingen naar waarheid probeert te zoeken Woordherkomst afgeleid van het Latijnse dialectica (met het voorvoegsel dia-) Synoniemen redeneerkunde

2025-07-16
Jules Grandgagnage

Schrijver op Ensie

Dialectiek

In de klassieke opvatting van de Oud-Griekse filosofie zoiets als 'kunst van het debat', ofwel het bereiken van wetenschappelijk inzicht door algemeen aanvaarde stellingen aan systematische analyse en kritiek te onderwerpen, een methode die met name voor Socrates zeer belangrijk was. Bij Hegel en Marx in de 19e eeuw heeft het te maken met de opheff...

2025-07-16
Grondbeginselen der sociologie

A. L. Mok en Hugo de Jager (1994)

Dialectiek

Dialectiek is de visie die in tegenstelling tot het natuurwetenschappelijke causale denken de wisselwerking en wederzijdse doordringing van factoren centraal stelt. De ontwikkeling wordt hier gezien als een schoksgewijs proces waarbij een bestaande situatie (‘these’) in zichzelf al de kiemen van zijn tegendeel (‘antithese’) in zich draagt. Die tege...

2025-07-16
Vreemd Nederlands

Jan Meulendijks (1993)

Dialectiek

(dialektiek) redeneerkunde; wijsgerige methode om door het zoeken van tegenstellingen een hogere waarheid te vinden

2025-07-16
Een woordenboek van de filosofie

Begrippen, stromingen, denkers (2017)

Dialectiek

Letterlijk een methode voor gesprek of debat. ‘Dialectiek’ sloeg oorspronkelijk op debatteertoernooien, maar Socrates en (aanvankelijk) Plato meenden dat de beoefening van de filosofie en de ontdekking van filosofische waarheden het beste gediend waren met de wisselwerking van meningen in een gezamenlijk onderzoek, in een spel van vraag en antwoord...

2025-07-16
Art & Architecture Thesaurus

Getty Research Institute (1990)

dialectiek

dialectiek - Vorm van logisch redeneren door middel van vraag en antwoord die zijn oorsprong heeft in het oude Griekenland. Tegenwoordig gaat het om het idee dat interne tegenstellingen worden overstegen, waardoor echter nieuwe tegenstellingen ontstaan die op hun beurt dienen te worden opgelost. Als evolutiebegrip is het van toepassing op verschill...

2025-07-16
Encyclopedie voor Zelfstudie

drs. L.A. Beeloo (1981)

Dialectiek

oorspronkelijk de door de Griekse wijsgeren Sokrates en Plato ontwikkelde kunst om in een tweegesprek (dialoog) tot kennis van iets te komen. Tegenwoordig duidt men met dialectiek ook wel een spitsvondige, maar daarom nog niet altijd juiste manier van redeneren en bewijzen aan.

Wil je toegang tot alle 20 resultaten?

Ja, ik word vriend van Ensie!
2025-07-16
De vreemde woorden

Fokko Bos, Dr. O. Noordenbos (1955)

Dialectiek

redeneerkunde, systematisch voortdenken volgens oplossing van innerlijke tegenstrijdigheden in een hogere eenheid.