Als een dierentuin van het publiek een aap ten geschenke krijgt, tien tegen een dat het niet alleen een van de vele vormen van de groene meerkat is, een grivet of een vervet, maar bovendien een mannetje. In dezelfde verhouding staan de kansen dat de dierentuin de aanbieding afslaat.
Niet omdat het de meest gewone apen van Afrika zijn, maar omdat de volwassen mannetjes heel agressief en vechtlustig kunnen zijn en niet in een kooi kunnen worden gezet waarin al een sexegenoot woont. Dat zou op doodslag uitdraaien. En natuurlijk kan men al die aangeboden apen geen aparte kooi geven. Voor de eigenaren is het een trieste zaak. Vaak is het dier meegebracht door een jolige zeeman die er zijn familieleden mee opscheept. Of men heeft de aap als piepjong diertje – dikwijls uit medelijden – in een dierenwinkel gekocht, niet zelden met de verzekering ‘dat-ie niet groter wordt’.
Als de aap zich echter als een tiran ontpopt die snel en raak zijn geduchte hoektanden gebruikt, wordt hij, veelal onder tranen, naar de dierentuin gebracht. Waar men hem afslaat. De groene meerkatten of makako’s, zoals ze ook worden genoemd, zijn gemakkelijk te houden dieren die in onze streken goed in gevangenschap aarden. Tegen de winterkou krijgen ze een fraaie dikke vacht die ze zo goed beschermt dat ze in sommige tuinen de winter in onverwarmde, vorstvrije verblijven doorbrengen. Opvallend is in dit verband dat ze in hooggelegen streken in Afrika, waar de nachten vaak koud zijn, een veel dikkere vacht hebben dan in de dierentuin waar ze in een verwarmd hok worden gehouden.
In de natuur leven ze in tamelijk gesloten groepen van een stuk of twintig tot hooguit vijftig exemplaren bijeen op een betrekkelijk klein territorium. Als de dieren overdag voorttrekken, worden ze door bepaalde mannetjes aangevoerd. Niet de kracht of de rangorde bepaalt wie leider is, maar vooral de leeftijd en dus de ervaring. ’s Nachts is de troep in kleine groepjes verdeeld van drie of vier wijfjes en een mannetje.
Daar waar ze met mensen in contact komen, kunnen ze uiterst brutaal en lastig worden. Op sommige plaatsen in Afrikaanse reservaten zijn ze een plaag, bestormen ze auto’s en gappen alles weg wat los en vast zit.
■ Totale lengte 90-115 cm, staart 50-65 cm.
Grauw geelachtig tot groen en bronsgroen lichaam, lichte tot witte buik. Gezicht, oren, handen en ziteelt zwart. Veelal witte pluimharen op wangen en naast oren.
Voedsel: Vruchten, plantedelen, insekten en kleine zoogdieren, vogeltjes enz.
Draagtijd ong. 210 dagen, gewoonlijk 1 jong, dat geen zwarte maar vleeskleurige snuit heeft. Wijfje zeer zorgzaam, ook voor andere jongen.
Grootste vijanden zijn kroonarend en panter. Zie ook meerkatten.
Green Monkey, Grass Monkey • Meerkatze • Cercopithèque
Cercopithecus aethiops.
