Piraten encyclopedie

Arne Zuidhoek (2006)

Gepubliceerd op 16-03-2017

Hugo, Hubert Gerritszoon

betekenis & definitie

Hubert Gerritszoon Hugo uit Delfshaven. Was in Delftshaven tien jaar oud toen Piet Heyn er de beroemdste inwoner aller tijden werd. Ging toch niet naar de West maar naar de Oost. Alles wijst erop dat hij als een zeer goed ambtenaar van de Verenigde Oost-Indische Compagnie stond aangeschreven.

Arriveerde in 1640 in Batavia, in 1641 in Soerat. In 1645 onderkoopman, in 1649 koopman, een snelle promotie. Maakte voor de inkoop van indigo en gebatikte doeken grote reizen. Kreeg in 1652 de leiding van het kantoor te Ahmadabad, hoofdstad van Guzeratte. Werd als vice-commandeur van de Retourvloot aangesteld, een bewijs dat het hem goed was gegaaan. Bij aankomst in patria was hij 37 jaar oud.

Volgde in 1659, tijdens een van de Engelse oorlogen, dan het spoor van Piet Heyn in de West en ontpopte zich als berucht kaper, vaak in gezelschap van Laurens Davids. In 1661 breekt er in de Oost paniek uit bij de tijding dat er in de Rode Zee een Europese zeerover "in ‘t vaerwaeter domineerde". Al vlug wordt bekend dat "dit is de bekende Hubert Hugo, die in die gewesten genoeg bedreven is, als hebbende voor desen lange jaaren ten dienst der E. Comp. aldaer gesworven en geseten." Hoe is dit zo gekomen? Wellicht maakte zijn negotie in de Nederlanden niet snel genoeg omzet, in de Oost was hij anders gewend geweest. Hij wilde terug, niet als dienaar, als eigen man.

De historie vermeldt niet hoe het Hugo in de tussentijd is vergaan, wel hoe hij aanvang 1671 de heren XVII berichtte dat hij in het bezit was van gegevens die van belang voor de Compagnie waren. En op zekere voorwaarden was hij bereid die te openbaren. Het is niet vreemd dat heren met rovers onderhandelen. Misschien ook had de Compagnie nadeel ondervonden van oud-dienaren die naar de concurrent overliepen en "fabrieksgeheimen" verrieden. (De VOC voerde een beleid van geheimhouding van alle informatie, met name over routes, producten en prijzen. Wie in dienst trad bij de VOC legde een eed van geheimhouding af.) Hugo had zéker wat te bieden. Mauritius, vond hij, kon meer zijn dan een eenvoudig verversingspunt. Het was een vruchtbaar eiland. Met wat energie en goede wil kon men van deze grond veel profijt hebben. Stelde een en ander zo "smakelijck" voor dat de heren met hem in zee gingen. Geld, een goed schip, krachtige mannen, alles werd hem gegeven. Vertrok, inderdaad vol goede moed, naar zijn aanstelling als hoofd van een nieuwe kolonie in de oceaan. De driekleur hoog in top. Het oude hoofd, een dronken drup, zou met de vervallen behuizingen worden vervangen. Het is jammer dat het niet goed is gegaan. Een Engelse oorlog eiste alle aandacht en financiën, Hugo kon niet worden gesteund. Maakte er met zijn opstandige natuur bovendien een aantal mensen het leven zuur. Maar zijn naam is blijven voortleven. Niet als plichtsgetrouw ambtenaar op Soerat, noch als plannenrijk commandeur van Mauritius, maar als zeerover. Al waren er in zijn tijd al meer zeelieden die hun fortuin in het beroven van schepen op de Zuidaziatische kusten zochten, niemand was er zo succesvol geweest als hij. Op deze manier inspireerde hij de avonturiers die na hem kwamen, de mannen van de Piratenronde, de mannen van de piratennederzettingen op en om Madagascar, mannen met legendarische namen als Avery, en Kidd.

< >