Agrarisch Encyclopedie

Veerman (1954)

Gepubliceerd op 17-11-2021

Rhynchota

betekenis & definitie

Snaveldragende insecten, een der grote orden, met een onvolledige metamorphose (ametabolie), stekende en zuigende monddelen, de snavel of het rostrum vormende. Dit rostrum bestaat uit de verlengde en geulvormig geworden onderlip (labium); het omsluit de tot steekborstels, stiletten, uitgegroeide boven- en onderkaken (mandibels en maxillen), die nauw tegen elkaar aansluiten, maar 2 capillaire buisjes uitsparen, één dorsaal bestemd voor de voedselopname en één ventraal voor het inbrengen van het z.g. speekselvocht.

Aan de basis van het rostrum ligt de iets verlengde bovenlip (labrum). Slechts de stiletten dringen het plantenweefsel binnen, soms tot op vrij grote diepte (phloëem, cambium). de plant lijdt niet alleen door het vernielen van aangestoken cellen, het onttrekken van celvocht en van sappen, maar gewoonlijk meer nog door het inbrengen van het speekselvocht. Zij reageert hierop met plaatselijke verkleuringen, in ernstige gevallen overgaande in necrose, met groeistoringen en -remmingen, waardoor gekrulde en gekroesde bladeren ontstaan, verkorte scheuten, misvormde vruchten enz. Bepaalde R. brengen virusziekten over; dit geldt in de eerste plaats voor de perzikbladluis, Myzus persicae SULZ. Enkele R. onder de wantsen zijn bloedzuigend, zij zijn rovers geworden die jacht maken op andere insecten en deze uitzuigen. Enkele andere wantsen, voorn. het gesl. Cimex en aanverwanten, zuigen bloed van warmbloedige dieren.De R. worden gewoonlijk onderverdeeld in 2 suborden: (Hemiptera) Heteroptera en {Hem.) Homoptera. De eerste vormen een tamelijk homogene groep, wantsen, met talrijke fam. en vele voor de landb. schadelijke soorten. De (Hem.) Homoptera zijn heterogeen, men maakt onderscheid in een aantal superfam.: Cicadoidea, cicade-achtigen; Psylloidea, bladvlooien, Aleyrodidea, motschildluizen; Aphidoidea, bladluizen en Coccidoidea, schildluizen. Deze zijn in de landb. schadelijk tot zeer schadelijk.

< >