Agrarisch Encyclopedie

Veerman (1954)

Gepubliceerd op 21-01-2021

Buys ballot

betekenis & definitie

(1817-1890) die door zijn pleidooi bij minister THORBECKE de stoot heeft gegeven tot de oprichting van het K.N.M.I., was een zeer veelzijdig man, maar hij is vooral bekend geworden door zijn grote verdienste voor de 'meteorologie. Door het zoeken van betrekkingen tussen het weer elders en hier te lande is het hem gelukt de bekende wet af te leiden, die naar hem genoemd is en die zegt, dat alle winden onverschillig, welke richting zij hebben, niet volgens de richting van het luchtdrukverschil waaien, maar naar rechts afwijken op het Noordelijk en naar links op het Zuidelijk halfrond.

Deze afwijking is het gevolg van de aardrotatie. De ontdekking van de wet van B. B. is het begin geweest van de moderne weerkunde.

Verklaring: De omtrek van de aarde is ca 40.000 km. Een punt van het aardoppervlak op de evenaar legt dus bij de dagelijkse rotatie om de aardas een afstand af van 40.000 km in 24 uur en wel in Oostelijke richting. Een ander punt van het aardoppervlak legt ten gevolge van die rotatie per dag een kleiner baan af naarmate het dichter bij de pool ligt. Is er geen wind dan is dus b.v. de snelheid van een luchtdeeltje boven Namen in Oostelijke richting groter dan boven Amsterdam.

Ontstaat er wel een luchtdrukverschil, waardoor de luchtdeeltjes boven Namen naar het N. willen gaan, dan komen deze niet boven Amsterdam, dat ten N. van Namen ligt, maar een heel eind Oostelijker, omdat ze (althans aanvankelijk) sneller naar het O. gaan dan Amsterdam. Ze komen dus niet zuiver uit het Z., zoals bij stilstaande aarde verwacht zou mogen worden, maar uit het Z.W. De wind is dus naar rechts afgeweken. Omgekeerd zal een wind, die van Amsterdam naar ’t Z. waait en dus in de richting van Namen gaat ‘achterblijven’ en tot N.O.-wind worden.

< >