Het toppunt van Nederland

Aad Struijs (2002)

Gepubliceerd op 30-07-2018

Margraten

betekenis & definitie

De enige prehistorische vuursteenmijn in Nederland ligt tussen de dorpen Ryckholt en Sint-Geertruid, op het grondgebied van Margraten. De naam vuursteen wordt gebruikt voor een groep stenen waarmee men in de prehistorie vuur maakte. Door de scherpe breukranden was het materiaal ook geschikt voor het maken van bijlen, messen, schrapers en pijlpunten. In het Savelsbos werd het felbegeerde materiaal tot ongeveer 2650 voor Christus gewonnen.

Dat gebeurde zowel in open groeven als ondergronds. De prehistorische mijnwerkers maakten gebruikt van schachten met een diepte van 5 tot 12 meter. De diameter was zelden meer dan 1 meter. Vanaf de bodem werden horizontale galerijen uitgehakt. De prehistorische 'kompels' maakten gebruik van breekwerktuigen, vervaardigd van bijvoorbeeld hertshoorn. Schouderbladen van grote dieren fungeerden als schop. De mijnwerkers spleten de vuursteenlagen door er wiggen in te slaan.

De oppervlakte van het hele complex is ruim 1500 vierkante meter. Er zijn 75 schachten aangetroffen en enkele vluchtgangen. De archeologen vonden bij diverse schachten slijpsporen van kabels waarmee het materiaal omhoog werd gehesen. En er viel heel wat te hijsen, want wetenschappers berekenden dat in de Limburgse mijnen naar schatting 15 miljoen kilo vuursteen is gedolven. Er was sprake van een hele industrie megelid, één voor iedere Amerikaanse militair die in Zuid-Nederland het leven liet tijdens de opmars naar Duitsland om Hitlers horde de genadeklap te geven. Margraten is de grootste militaire begraafplaats in Nederland. Het is bovendien het enige Amerikaanse ereveld in ons land.