Het toppunt van Nederland

Aad Struijs (2002)

Gepubliceerd op 30-07-2018

Heiligerlee

betekenis & definitie

Wat waren de laatste woorden van Willem van Oranje nadat hij was neergeknald door de huurmoordenaar Balthasar Gerards? Iedereen die tijdens de geschiedenisles heeft opgelet kan de doodskreet opdreunen: 'Mon Dieu, ayez pitié de mon âme et de ce pauvre peuple.' Voor wie geen Frans in zijn vakkenpakket had: 'Mijn God, ontferm u over mijn ziel en over dit arme volk.'

Fout! De stervende prins declameerde geen dramatische volzin, maar rochelde kortaf: 'Shit!' Dat beweert althans het Museum Slag bij Heiligerlee. Het maakte van de moordaanslag een 16de-eeuwse variant op gluurderige reality tv. In de rampenreportage is ook te zien hoe de Vader des Vaderlands medestrijders optrommelt voor de veldslag die het startschot zou betekenen van de langste oorlog uit de vaderlandse geschiedenis. Hij doet dat niet per brief of koerier, maar… met een mobiele telefoon.

Geschiedkundig is er natuurlijk een steekje los aan het museum, maar leuk en ludiek is het wel. Ze moeten ook wel, daar in Heiligerlee, want het verhaal over de eerste veldslag in de Tachtigjarige Oorlog moet met lege handen worden verteld. Van de legers die elkaar op 23 mei 1568 in de drassige velden rond Heiligerlee in de haren vlogen is namelijk geen spoor teruggevonden. Het moeras verzwolg en verteerde de gesneuvelden en hun wapens. Om rond de slag toch een boeiend verhaal te weven, brengt het museum de vaderlandse geschiedenis met een flinke korrel zout. Maar de kern van de audiovisuele presentatie is wel degelijk bloedserieus. Adres: Provincialeweg 46.

Bij Heiligerlee behaalden de opstandige Nederlanders de eerste overwinning op de 'Spanjolen'. Aan Spaanse kant sneuvelden duizenden soldaten. De Nederlandse verliezen waren gering. Maar onder de doden bevond zich wel Adolf, de jongere broer van legeraanvoerder Graaf Lodewijk van Nassau. Adolf kreeg een standbeeld in het dorp.

Het Klokkengieterij Museum bezit een klinkende verzameling klokken, uurwerken, foto's en films. Het is gevestigd in de voormalige klokkengieterij van Van Bergen uit 1862, die tienduizend klokken goot. Regelmatig zijn er gietdemonstraties. In de tuin staat een van de grootste carillons van Nederland, met maar liefst 49 klokken. Adres: Provincialeweg 55.