Antoni van Leeuwenhoekhuis - Het Antoni van Leeuwenhoekhuis, Plesmanlaan 121, is genoemd naar de "vader van de microbiologie", Antoni van Leeuwenhoek (1632-1723). Het huis kwam tot stand door de activiteit van leken. De uitgever Debussy bracht met een aantal kooplieden en intellectuelen geld bijeen voor de inrichting. Het huis werd in 1915 geopend op de Keizersgracht 706. In 1926 verhuisde het naar het buiten gebruik gestelde Militaire Hospitaal aan de Sarphatistraat.
Het werd als zetel voor de kankerbestrijding herhaaldelijk verbouwd en vergroot. Dankzij de nauwe samenwerking tussen laboratorium en kliniek werd hier in de loop van de jaren baanbrekend wetenschappelijk werk verricht. In 1957 is op het terrein van het instituut een isotopenlaboratorium gebouwd. In een betonnen bunker werd het grootste tele-kobaltbestralingsapparaat van de wereld gemonteerd. Het gewicht was zes ton; het werd in 1961 in gebruik genomen. Gebrek aan ruimte was oorzaak dat er omgezien werd naar een nieuw gebouw.
Op 27 nov. 1969 sloeg dr R.J.H. Kruisinga, staatssecretaris van Sociale Zaken en Volksgezondheid, de eerste paal voor het nieuwe kankerinstituut aan de Plesmanlaan, hoek Johan Huizingalaan, in Slotervaart. Op 30 okt. 1973 opende koningin Juliana het Antoni van Leeuwenhoekziekenhuis. Zij deed dit weer op 7 mei 1979, toen het nieuwe research laboratorium naast het ziekenhuis in gebruik werd genomen. Aansluitend hierop werd van 8 tot 12 mei 1979 in het RAI-congrescentrum een internationaal congres over milieu en kanker gehouden ter gelegenheid van het 30-jarig bestaan van het Koningin Wilhelminafonds. Door de opening van het Antoni van Leeuwenhoek- researchlaboratorium kwam er een einde aan de jarenlange splitsing tussen ziekenhuis en laboratorium, waar met name het wetenschappelijk onderzoek hinder van ondervond.
LIT. J. Wagener, Van bolwerk via ziekenhuis tot woonoord, O.A. 1988, 162.
