XYZ van Amsterdam

J. Kruizinga, Gerrit Vermeer (2002)

Gepubliceerd op 22-06-2018

Alberdingk Thijm, J.A. (1820-1889)

betekenis & definitie

Alberdingk Thijm, J.A. (1820-1889) - Dichter, leraar aan de Rijksakademie van Beeldende Kunsten* en historicus. Hij woonde in het perceel N.Z. Voorburgwal 161, waar elke dinsdagavond de 17de-eeuwse dichters bestudeerd werden. Daar heeft de school van de Tachtigers* haar eerste glorietijd gekend. Alberdingk Thijms zoon, Lodewijk van Deyssel*, maar ook Willem Kloos* en Jacques Perk* kwamen hier, met ouderen, zoals de wethouder van A.

W.W. van Lennep. Ook met Potgieter* en de dichter-dokter J.P. Heije* was Alberdingk Thijm bevriend. In zijn woning werd, zegt men wel, de Tachtiger Beweging voorbereid. Alberdingk Thijm wordt wel beschouwd als de enige prominente katholieke schrijver van de 19de eeuw. Hij heeft door zijn kritieken het contact tussen de katholieke burgerij en het toneel hersteld. Hij heeft zijn leven lang gestreden voor de vrijheid van de katholieke geestesrichting, hij bestudeerde middeleeuwse christelijke kunst en was, als leraar aan de Akademie sinds 1876, ook een man die grote invloed had op de jongere beeldende kunstenaars van zijn tijd. In de laatste periode van zijn leven bestudeerde Alberdingk Thijm vooral de werken van Vondel*.

Hij nam het initiatief tot een nieuwe uitgave van Vondels werken, waarvan hij slechts enkele delen heeft kunnen voltooien. Alberdingk Thijm was een van de eersten die streden voor het behoud van Amsterdams stadsschoon. Aan de gevel van het huis op de N.Z. Voorburgwal 161, waar hij 29 jaar woonde, heeft burgemeester d'Ailly* op 12 jan. 1955 een gedenksteen onthuld. Het pand was door de eigenares, de firma Elsenburg, fraai gerestaureerd. Ook is bekend dat Alberdingk Thijm in het huis Singel hoek Beulingstraat in de jaren 1883-1889 de boekhandel van de firma Van Langenhuysen heeft gedreven. Het huis heet "De Berg Thabor". Het graf van Alberdingk Thijm werd in 1955 op initiatief van het Thijmgenootschap overgebracht van het niet meer gebruikte kerkhof De Liefde* naar de begraafplaats Sint Barbara* aan de Spaarndammerdijk 312.

LIT. H.P.G. Quack, J.A. Alberdingk Thijm, toespraak bij het graf op het kerkhof "De Liefde", 21 mrt. 1889 (Beelden en groepen, 1892); J.A. Alberdingk Thijm, door A.J. (Lodewijk van Deyssel), 1893; J.F.M. Sterck, Jos. Alberdingk Thijm als Amsterdammer, M.A. sept. 1920, 65; Thijm herdacht, M.A. dec. 1939, 77; Fred Thomas, Van Thijmhuis tot textiel palazzo, 1954; id., Het Thijmhuis op de Pijpenmarkt, 1955; C. Brom, Alberdingk Thijm, 1956; Michel van der Plas, Vader Thijm: biografie van een koopman-schrijver, 1995.

< >