Gepubliceerd op 18-08-2020

Pakharden (ijzerbewerking)

betekenis & definitie

Cementeeren, inzetten. Oppervlakkig verstalen van smeedijzer door het in dierlijke kool te pakken en langen tijd aan gloeihitte bloot te stellen.

Bij een temperatuur van 750 graden begint ijzer koolstof op te nemen, waarschijnlijk door tusschenkomst van koolmonoxyde. Het ijzer wordt daardoor hard.Wil men oppervlakkig verstalen, dan is het voldoende, het gloeiende ijzer in koolstofhoudende vloeistoffen onder te dompelen. Men gebruikt hiervoor geelbloedloogzout of olie. Wil men wat dieper verstalen, dan omgeeft men het ijzer met gebrand been, leder, koehoeven of houtskool van berkenhout. Daarna brengt men het pak tot gloeihitte en onderhoudt die eenige dagen. Men kan dan een verstaalde laag van 1 mm dikte verkrijgen, terwijl de kool bij harden met hardingspoeder in open vuur of met onderdompeling in olie slechts een laag van 0,1 millimeter kan verharden.

Het is gemakkelijker, een voorwerp van zacht staal af te draaien en later te harden, dan een hard stalen voorwerp af te draaien en bovendien heeft deze werkwijze het voordeel, dat alleen de oppervlakte gehard wordt en de kern zacht blijft, waardoor de weerstand tegen breken grooter is.