Donkere maan. De maan beschrijft een kringvormige baan om de aarde van het Westen naar het Oosten, dus tegengesteld aan de schijnbare beweging van den hemel en gelijk aan de aswenteling van de aarde.
De maan komt in het Oosten op en gaat in het Westen onder, maar verschijnt iederen avond drie kwartier later aan de kim. Het is dus alsof ze bij de zon achter loopt.De verklaring van de schijngestalten der maan was reeds in de oudheid bekend. De eene helft wordt altijd door de zon verlicht, de andere helft blijft steeds in het donker. Staat de maan, van de aarde uit gezien, in de richting van de zon, dan keert ze de donkere helft naar ons toe en dan spreekt men van Nieuwe Maan. Bij zonsverduistering is het altijd Nieuwe Maan. Maar er is niet altijd zonsverduistering, wanneer het Nieuwe Maan is, omdat de maan bij haar maandelijkschen rondgang niet nauwkeurig de lijn zon-aarde voorbijgaat. Kort na Nieuwe Maan ziet men haar terstond na zonsondergang in het Westen als een kleine sikkel, die naar de zon gebogen is.
Die sikkel wordt iederen avond grooter (Wassende Maan), terwijl de maan zelf steeds verder van de zon verwijderd is; de maan gaat dus iederen avond later onder. Na vijf dagen heeft de maan den vorm van een halven, ronden schijf. Als de zon ondergaat, ziet men haar dan hoog aan den hemel. Het is dan Eerste Kwartier. Na weer 6—7 dagen is ze een ronde schijf: het is dan Volle Maan. De volle maan komt op, als de zon ondergaat, staat te middernacht in het Zuiden en gaat onder als de zon opgaat.
