Gepubliceerd op 18-08-2020

Dodaars

betekenis & definitie

Dodo, walgvogel. Een uitgestorven vogelsoort tot de duiven behoorend.

Ten tweede een watervogel: de kleine fuut. Op 17 September 1598 landde een Hollandsch eskader onder Jakob van Neck op een onbewoond eiland, dat zeer vruchtbaar en vol vogels was. In zijn journaal beschrijft Van Neck, dat het vogels waren zoo groot als zwanen, plomp van vorm, zonder vleugels en zonder staart, met een grooten kop, bedekt met een rood kapje. Omdat ze niet smakelijk waren, noemde hij ze walgvogels. In latere beschrijvingen worden ze dodaersen of dronten genoemd. Men meent dat die woorden zijn afgeleid van het Portugeesch, waarin dodo „domoor” beteekent.

Volgens anderen kunnen de vogels zoo genoemd zijn, omdat ze een dot veeren om hun aars hadden. Het is wel zeker, dat ze tot de duiven behoord hebben.Het scheepsvolk was in vier maanden niet aan den wal geweest en leed aan scheurbuik. Daarom bleef Van Neck eenigen tijd op het eiland. In 1644 stichtten de Hollanders er een blijvende kolonie, Mauritius: genoemd naar Maurits van Saksen (schoonvader van Willem I). De Hollanders verlieten de kolonie in 1710 en in 1715 kwamen er de Franschen, die het eiland verdoopten in Ile de France. In 1810 werd het door de Engelschen veroverd, die het den ouden naam teruggaven. Al spoedig na de vestiging der Hollanders waren de dodaarzen op het eiland geheel uitgeroeid en daarmee verdween de soort van de aarde.

Op het vruchtbare eiland, waar de vogel geen vijanden had, kon hij zich handhaven, maar de beschaving werd hem noodlottig. Pas veel later kwam de belangstelling voor zeldzame dieren in de natuur.

Dr. Oudemans heeft een studie van den vogel gemaakt en 125 afbeeldingen ervan gevonden, zelfs een op een gevelsteen in ,,Het Schotsche Huis” te Veere met het jaartal 1561, dus nog vóór de beschrijving door Van Neck.

Er zijn deelen van den dodaars in musea. Prins Maurits moet in zijn verzameling van dieren meermalen levende dodaarzen hebben gehad; waarvan schilderijen het bewijs zijn.

Thans is de dodaars de naam van een watervogel, de duikelaar, een kleine fuut, die in de eenzaamheid van het polderland leeft, kleiner is dan het waterhoentje, maar er veel op gelijkt. Deze vogel leeft van stekelbaarsjes en verdedigt zijn nest door den belager onder water aan te vallen, te torpedeeren.