of epiphaenomeen betekent: begeleidend verschijnsel. Het epiphaenomenalisme is het standpunt van materialistisch ingestelde denkers — bijv. de psycholoog Th.
Ribot — volgens welk het bewustzijn slechts een nevenverschijnsel, een bijproduct is van de zenuwprocessen, aan welke processen daarentegen volledig werkelijkheidskarakter toekomt.