Proletariërs, in het oude Romeinsche Rijk de burgers van de zesde klasse volgens de verdeeling van Servius Tullius, noemde men meer bepaald de middenste afdeelingen dier klasse. Oorspronkelijk was deze geheel vrijgesteld van de krijgsdienst, waartoe later een gedeelte dier klasse geroepen werd. De afdeelingen, die het minst met stoffelijke goederen waren bedeeld, bleven vrij, uitgezonderd in tijd van nood, doch ten tijde van Marius zagen ook deze zich tot de krijgsdienst verpligt.
De naam is afkomstig van proles (kroost), omdat men het er voor hield, dat zij den Staat geene andere dienst bewezen dan het vermeerderen der bevolking. — In onzen tijd geeft men den naam van proletariërs aan die klasse der maatschappij, welke door gestadigen arbeid even in haar dagelijksch onderhoud kan voorzien , zoodat hare leden zich niet tot de openbare armenzorg behoeven te wenden, maar ook niets kunnen besparen. Aan den toestand, waarin zij zich bevinden, geeft men den naam van proletariaat.
