Accrualprinciple is een begrip uit het Engelstalige vakjargon, waarmee een beginsel uit de bedrijfseconomie wordt aangeduid, waarbij uitgegaan wordt van de verantwoording van inkomsten en uitgaven uit exploitatie op het moment van het ontstaan van de (financiële) verplichtingen en rechten op deze geldbedragen, dus onafhankelijk van de daaraan gerelateerde, feitelijke geldstroom.
Ook wel genoemd: toerekeningsbeginsel, baten- en lastenstelsel en verplichtingenstelsel.
Zie ook: kasstelsel en winst.
De jaarrekening dient te zijn gebaseerd op het toerekeningsbeginsel. Dat wil zeggen, dat de gevolgen van gebeurtenissen en activiteiten administratief verwerkt moeten worden op het moment van ontstaan en voor de periode waarop deze betrekking hebben. Los gezien van de momenten van ontvangst, of betaling van daaraan toe te rekenen gelden. Onderscheid moet dus gemaakt worden tussen enerzijds de uitgaven en inkomsten uit de geldstroom en anderzijds de ontstane verplichtingen en rechten. Het accrualprinciple is op dit laatste gebaseerd, waardoor het exploitatieresultaat afwijkt van de administratieve verantwoording van de geldstroom (kasstelsel). Immers, het moment waarop de verplichtingen en rechten ontstaan is niet het moment waarop de afhandeling van de feitelijke geldstroom plaatsvindt. Op basis van dit toerekeningsbeginsel biedt het jaarverslag de gebruikers niet alleen informatie over het historische verloop van betalingen en ontvangsten van geldmiddelen, maar tevens voor zover bekend de consequenties voor de (nabije) toekomst.
De IPD Nederlandse Vastgoedindex wordt gebaseerd op het accrualprinciple. Ten behoeve van de eigen analyses moet nu onderscheid gemaakt worden tussen de aangegane verplichtingen en verkregen rechten enerzijds voor de rapportage aan de ROZ/IPD en anderzijds voor het interne gebruik de geldstroom van de opgetreden inkomsten en uitgaven.
Men spreekt van een ‘baten- en lastenstelsel’, wanneer de financiële verantwoording gerelateerd wordt aan het moment van ontstaan van de baten en het verbruik van goederen en diensten. Dit baten- en lastenstelsel maakt mogelijk integrale kosten (lasten) en opbrengsten (baten) per activiteit te herleiden uit de administratieve registratie.
Bepalend bij het verplichtingenstelsel voor de financiële verantwoording is het moment van het aangaan van de verplichting.