Encyclopaedie van Nederlandsch West-Indië

Herman Daniël Benjamins, Joh. F. Snelleman, Martinus Nijhoff, E.J. Brill (1914-1917)

Gepubliceerd op 25-04-2022

Vaillant (François le)

betekenis & definitie

ook geschreven Levaillant, geb. te Paramaribo in 1753, overl. te Séranne (Champagne) 22 Nov. 1824, was de zoon van een rijk koopman te Paramaribo, afkomstig van Metz. Reeds in zijn vroegste jeugd toonde hij grooten lust tot reizen en tot de studie van de ‘natuurlijke historie’.

Onder leiding van zijn vader - zelf een ijverig verzamelaar - legde hij verzamelingen aan, in het bijzonder van insecten en vogels. In 1763 vertrok hij naar Holland met zijne ouders, die zich later te Metzvestigden. Na in Duitschland en Frankrijk gereisd te hebben, vertoefde hij van 1777-1780 te Parijs, waar hij in zijn vak bleef studeeren. In Amsterdam had hij een zeer vermogend man, den thesaurier van de O.I. Compagnie Temminck, leeren kennen, in wien hij een machtigen beschermer vond, die hem in staat stelde in Dec. 1780, met een der schepen van de Compagnie naar Kaap de Goede Hoop te gaan. De op zijn eerste Afrikaansche reis gemaakte kostbare verzameling ging verloren met het schip, waarmede zij naar Holland gezonden werd. Zijn tweede reis in Afrika duurde van 1783-1785; de verzamelde voorwerpen werden deels in Frankrijk, deels in Holland verkocht.

Hij gaf voor het eerst een goede beschrijving van de giraffe. Het geraamte van een door hem geschoten exemplaar kwam in het kabinet van den Prins van Oranje en later in het museum te Leiden. Na zijne beroemd geworden reizen vestigde hij zich te Parijs. Van zijne hand verschenen ‘Voyage dans l'intérieur de l'Afrique’, etc. Paris 1790 (verscheidene uitgaven), ‘Second voyage’, etc. Paris, An.

IV (1796). Deze werken zijn in verschillende talen vertaald, ook in het Nederlandsch, door J.D. Pasteur, Leyden en Amst. 1791-1798. Voorts gaf hij ornithologische werken uit. In een précis historique in eerstgenoemd werk gaf hij een warme beschrijving van zijne jeugd in Suriname, een beschrijving, die zou doen vermoeden dat hij ouder was toen hij de kolonie verliet en dat zijn geboortejaar verkeerd wordt opgegeven. (Zie over Vaillant, Van der Aa, Biogr. Woordenboek, Haarlem 1876 met vermelding van geschriften over den reiziger; voorts: Het boek der reizen en ontdekkingen, vrij bewerkt naar J.

Verne's Histoire des grands voyages et des grands voyageurs, door Dr. G.J. Dozy, Rott. 1881/83, IV 147 vlg. Surinaamsche Almanak voor 1898).