Wat is dat? Encyclopedie voor jongeren

P.J.F.H. van de Rivière, R. de Ruyter-van der Feer (1928, 1930 en 1938)

Gepubliceerd op 13-08-2019

Vleermuizen

betekenis & definitie

worden wetenschappelijk Handvleugeligen, Chiropterae, genoemd en vormen de enige orde der zoogdieren, die fladderen kunnen door middel van een vlieghuid, een brede huidplooi aan weerszijden van het lichaam. In deze huidplooi zijn de buitengewoon lange vingers opgenomen, behalve de duim, die van een klauwtje voorzien is, terwijl ook de 5 tenen klauwtjes dragen.

De staart is in de vlieghuid opgenomen. Deze lichaamsbouw stelt het dier in staat, de vlieghuid op te vouwen en uit te spreiden, terwijl het door deze krachtig neer te slaan de fladderende beweging bereikt.Is de vlieghuid opgevouwen, dan steken de klauwtjes van duimen en tenen naar buiten uit, waardoor het dier kan lopen en klimmen. Deze laatste bewegingen zijn echter niet veel meer dan een stumperig gescharrel, om naar een hoger gelegen punt te komen, vanwaar het de fladderbewegingen weer kan beginnen, want van den grond opvliegen kan de vleermuis niet. Van eigenlijk vliegen is trouwens evenmin sprake, maar toch kan de vleermuis sneller en behendiger wendingen maken dan sommige vogels, waardoor zij niet gemakkelijk aan roofvogels ten prooi valt. De vleermuis ziet vrij slecht, het gevoel echter, dat vooral zetelt in de vlieghuid en in de grote oorschelpen, is sterk ontwikkeld.

De vleermuizen zijn nachtdieren, die men alleen des zomers ziet, daar zij gedurende den winter slapen in holle bomen of in kelders, waar zij in haar rusthouding, met den kop naar beneden, hangen.

Men verdeelt de vleermuizen gewoonlijk in twee onderorden, de insecteneters, waartoe alle in ons land inheemse soorten behoren, en de vruchteneters.

De eerste zijn weer verdeeld in twee soorten, de bladneuzen en de gladneuzen. Het verschil tussen beide is, dat de eerste bladachtige, fijngevoelige huidaanhangsels op den neus dragen en de tweede niet. In ons land leven vrijwel alleen gladneuzen; de meest bekende zijn: grootoorvleermuis, rosse vleermuis en dwergvleermuis.

De bladneuzen hebben een slechten naam, omdat ze dieren, ja zelfs mensen aanvallen en hun een weinig bloed afzuigen.

Van de grote tropische soorten is vooral berucht de vampier, in Brazilië en Guyana.

De tweede groep, de vruchteneters, omvat de grote dieren uit de warme gewesten. Van deze zijn de bekendste de z.g. vliegende hond, wiens kop enigszins op dien van een hond of vos gelijkt. Ongeveer 50 soorten daarvan leven in de bossen van Afrika, Azië en Australië.

De vermaardste soort is de op de eilanden van den Indischen Archipel voorkomende kalong, de grootste van alle vleermuizen, met een lichaamslengte van ± 40 c.m. en een vlucht van wel m.

< >