Gepubliceerd op 16-11-2020

Schat-Aakster Schadderekster Sjat-ekster

betekenis & definitie

Oude N naam [Houttuyn 1762], resp. twentse en emmerichse naam voor de Grauwe Klauwier [B&TS; Schaars 1989 p.381]. Voor (officieel) fries Skatekster ←.

Volgens De Vries 1911 werd de naam in de Stellingwerven (Fr) óók voor de verwante Klapekster gebruikt. Men zou voor de verklaring van het eerste element aan schat 'voorraad waardevolle dingen' (gezien het opspietsen en bewaren van de prooi) kunnen denken, maar met B&TS ben ik van mening dat men het moet opvatten als 'schateren, schetteren'. Maar aangezien Grauwe Klauwier en Klapekster niet buitengewoon luidruchtig zijn, moeten genoemde namen (net als Klapekster!; ←) oude namen voor de wél schetterende soort Ekster (en mogelijk andere Kraaiachtigen) gegolden hebben. Het ww. in kwestie is te vinden in de VK ("schetteren ghelyck een kraeye") en in vergelijkbare D en E volksnamen als Schatterhex 'Ekster én Klapekster'!) en Chattermag en Chatterpie 'Ekster' en Chatterjack 'Kauw'. E Tell-pie 'Ekster' lijkt het equivalent van N Klapekster (letterlijk: 'praatekster, kletsekster') [Wüst 1970; Jackson 1968].