Gepubliceerd op 16-11-2020

Kauw

betekenis & definitie

Corvus monedula Linnaeus 1758. De naam van deze alom bekende kleine Kraaiachtige lijkt een typisch voorbeeld van een klanknabootsende naam, een onomatopee, wat ook verondersteld wordt van de synonieme naam Ka ← voor deze vogel.

NEW 1992 zet Kauw en Ka op dezelfde etymologische lijn, maar als Ka een zuivere onomatopee is, is dit niet helemaal terecht.ETYMOLOGIE N Kauw <N Kaauw [Houttuyn 1762] <N Kauwe1 [VK1 c.1618] <mnl Cauw, Cauwe (1279) (voor Ca en Ka zie sub Ka); in de ss. onl Guillelmi Caunoga (toenaam 'Willem Kauwenoog'; 1161) [Schoonheim 2002].

Germ *kawo2 <idg goua 'schreeuwen' [VT 2000; MH]. Kauw is daarmee een halfonomatopee.

Ook bij enkele andere namen voor andere vogels in andere talen behoort eenzelfde wortel *kaw-/*gou'schreeuwen, schreeuwer; een klagend geluid maken'; vgl. Gr yodw goa-oo 'klagen'; vgl. sub Ka, Kaugek en Katuil).

{Een andere idg wortel is *(s)ker 'een scherp schreeuwend geluid maken'; vgl. hiervoor o.a. sub Aalscholver.}

1 De VK noemt als synoniemen voor N Kauwe: "Lat Monedula gracculus (auis dicta a sono vocis quam edit), ger. sax. kaycke, ang. ka, kaddovv, chovvgh". Men herkent hierin nog steeds bestaande E volksnamen voor de Kauw, te weten Caddaw (East Anglia) (vgl. E Jackdaw), Chough (Cornwall) en Ka wattie, Kae en Kay (Schotland).
2 De huidige officiële D naam voor Kauw is Dohle; zie hiervoor sub Dale.