Vloeken lexicon

Prof. dr. P.G.J. van Sterkenburg (1997)

Gepubliceerd op 14-11-2019

gut

betekenis & definitie

Bastaardvloek waarin de naam van God verbasterd is. De verbastering komt regelmatig voor in combinatie met bij. Dus bij gut. De varianten met lul schijnen vooral zeventiende-eeuws te zijn.

Ik noteerde voor die eeuw gudts, bygut, begut, begudt, hut, huts, ygut. In Griane van Bredero komt guts wolven voor. Als men kan zweren bij Gods kieviet, bij Gods paard enz., dan hoeft deze bastaardvloek ons niet te verbazen.

Mogelijk moeten wij hut en huts hier ook mee in verband brengen. Momenteel is gut alleen nog in gebruik als een uitroep van verbazing en medelijden. Gut wordt vaak voorafgegaan door och en ach. Ook de versterking komt voor, in guttegut. Als uitroep en betekenisdragende interjectie drukt het woord vooral verbazing, verwondering, verrassing, medelijden, afkeer, tegenzin enz. uit.

Hoppenbrouwers (1991) noteert bij gut dat het gebruik ervan onder jongeren lijkt af te nemen.zie gud.